در مطلب حاضر، یکی از فایل های ارائه شده در پژوهشکده میگو کشور با هنوان آشنایی با مولد سازی میگو وانامی رو قرار داده ام که به نظر خودم می تونست عنوان آشنایی با مولد سازی میگوهای پنائیده را هم داشته باشه چون مشترکات زیادی در این زمینه وجود داره. البته نخستین بار این ارائه در سازمان شیلات ایران انجام شد و احتمالا برای بعضی عزیزان بازدید کننده، آشنا باشه.
مولدین APE
مولدهای قرار گرفته در معرض تمتمی عوامل بیماری زا (APE یا All Pathogen Exposed) مولدینی هستند که عمدتاً در آمریکای شمالی و مرکزی تولید می شوند و با انتخاب میگوهای دارای عملکرد بهتر نسبت به سایر افراد جمعیت طی چند نسل متوالی و تحت شرایط فاقد امنیت زیستی مناسب، در مناطقی که چندین عامل بیماری زای شناخته شده و یا حتی ناشناس وجود دارد انجام می شود. این اصطلاح تا حدودی گمراه کننده است چرا که معمولا تمام عوامل بیماریزا در یک منطقه جغرافیائی در یک زمان واحد حضور ندارند به این دلیل میگوهای APE در معرض تمامی عوامل بیماری زای ممکن قرار ندارند همانگونه که مولدین SPF نیز تنها عاری از بیماری هایی هستند که در آن خصوص تست های تشخیصی انجام گرفته باشد و نه همه بیماری های ممکن. بر خلاف مولدین SPF، مولدین APE ممکن است آلوده به برخی عوامل بیماری زا باشند از این رو بسیاری از کشورها اجازه معرفی مولدین APE را به صنعت پرورش میگوی خود نمی دهند. این اصطلاح نیز همچون اصطلاح SPF صرفاً به وضعیت بهداشتی و سلامت میگوهای مولد دلالت می نماید.
میگوهای SPF معکوس (Reverse SPF)
اخیراً، برخی از شرکت‌های فعال در زمینه ژنتیک موفق شده‌اند با استفاده از فرآیند غربالگری مداوم به منظور بهگزینی مولدین عاری از بیماری های موجود در لیست OIE طی دوره حداقل 24 ماهه، مولدین SPF از میگوهای APE تولید نمایند. مولدین تولید شده به این روش را به عنوان مولدین پاک و یا SPF معکوس معرفی نموده اند هرچند در خصوص توجیه علمی این اصطلاح، بین کارشناسان، اجماعی حاصل نگردیده است. یکی از تولید کنندگان مولد در اکوادور که میگوهای SPF را با منشأ لاین های ایجاد شده در آن کشور ارائه می نماید، محصول خود را با عنوان " میگوهای قوی" (High vigour shrimp ) به فروش می رساند. این اصطلاح بر بقای بالاتر این میگوها در محیط نامناسب و سخت، دلالت می نماید.
روز 18 خرداد ماه 1401، به ابتکار اتحادیه آبزی پروران استان هرمزگان، نمایندگان شرکت CP تایلند، وبیناری را در خصوص مولدین SPF/SPT تولیدی این شرکت برگزار نمودند. لینک این وبینار در ذیل همین مطلب قرار داده شده و علاقمندان می توانند از این طریق فیلم وبینار را در دو بخش دانلود و مشاهده نمایند.
مقاله ای که لینک آن در ذیل این مطلب آورده شده، برخی اصظلاحات را که به طور معمول در تولید میگوهای عاری از (یا مقاوم نسبت به) بیماری را توضیح داده است. این مقاله در مجله ترویجی بوم شناسی آبزیان منتشر شده است.
فیلمی که لینک دانلود آن در ذیل مطلب آورده شده توسط آقای دکتر جیم وایبان، چهره شناخته شده در صنعت مولد سازی و اصلاح نژاد میگو , و در خصوص اصلاح نژاد میگوی سفید غربی ارائه گردیده است.
یکی از چالش های اصلی در تولید آبزیان بالاخص درآبزی پروری موضوع بهداشت و بیماریهای آبزیان بوده، سالیانه میلیون ها دلار خسارت از طریق بیماری های آبزیان به پرورش دهندگان میگو وارد می شود. بیماری ویروسی لکه سفید از جمله بیماری هایی بوده که در طول 15 سال گذشته شیوع این بیماری منجر به تحمیل هزینه های هنگفتی به صنعت تکثیر و پرورش میگو صنعت پرورش شده است.
فایل پیوست با عنوان "مدیریت بهداشتی و برنامه امنیت زیستی مراکز تکثیر و مولد
سازی میگو با تأکید بر پیشگیری از بیماری ویروسی لکه سفید" توسط جناب آقای دکتر محمد خلیل پذیر عضو هیئت علمی پژوهشکده میگوی کشور تهیه و ارائه گردیده است. امیدوارم مورد استفاده بازدید کنندگان محترم وبلاگ واقع گردد.
ایمنی زیستی
در هنگام طراحی زیر ساخت های مولد سازی و اصلاح نژاد و تعیین استراتژی در این زمینه، ایمنی زیستی نکته ای بسیار پر اهمیت محسوب می گردد. اهمیت این موضوع زمانی دوچندان می گردد که مرکز تکثیر دریافت کننده مولد نیز برای نگهداری مولدین عاری از بیماری مهیا شده باشند.
در ارزیابی انجام شده (سال 2001)، 16 درصد از شرکت کنندگان، به فقدان ایمنی زیستی در مراکز خود اذعان داشتند، 59 درصد، ایمنی زیستی در مراکز خود را تا حد متوسط اعلام نمودند و 25 درصد از پاسخ دهندگان، سطح ایمنی زیستی در تأسیسات مولد سازی خود را بالا گزارش کردند. گروه آخر(25 درصد)، غالباً شامل شرکت هایی بودند که زیر ساخت آنها از ابتدا بر مبنای تولید مولدین و یا پست لاروهای عاری از بیماری های خاص (SPF) در نظر گرفته شده است.
کارگاه های مولد سازی که تأسیسات آن ها بر اساس سیستم باز طراحی شده، کمتر قادرند ایمنی زیستی را در سامانه خود اعمال نمایند.
در سال های اخیر، شمار پرورش دهندگانی که با انتخاب مولدین از جمعیت های بیمار، در زمینه تولید مولدین SPR اقدام نموده اند افزایش یافته است. این افراد بر این باورند که قرار گرفتن میگوها در معرض انواع عوامل بیماریزای ویروسی و باکتریائی، شانس بهگزینی میگوهای SPR را افزایش می دهد. بدیهی است اتخاذ چنین راهکاری، ایمنی زیستی و استراتژی تولید مولدین SPF را قربانی بهگزینی افراد مقاوم نسبت به بیماری خواهد نمود.
از جمله بازخوردهای منفی در خصوص این راهبرد، امکان انتقال برخی بیماری ها از طریق مولدین به صورت عمودی و یا در صورت بروز اخلال در فرآیند ضدعفونی می باشد. این مسأله در زمینه انتقال IHHNV از طریق تخم به نتاج اثبات گردیده است.
"ادامه دارد"
در اغلب سیستم های تجاری، مولد سازی و اصلاح نژاد به صورت توأم انجام می شود. با این حال، زیر ساخت مورد استفاده برای این کار متفاوت است. بسیاری از شرکت کنندگان (به ویژه در نیمکره غربی) در بررسی انجام شده از استخرهای باز برای این کار استفاده می کردند هرچند در نیمکره شرقی، 71 درصد از تکثیر کنندگان، مخازن و آبراهه ها (Raceways)ی سرپوشیده را ترجیح داده اند. مخازن و استخرهای آبراهه ای سرپوشیده دارای مزیت اعمال بیوسکوریتی دقیق تر و کنترل دما در طول ماه های سرد را دارا می باشند. در بعضی از طرح های مولد سازی و اصلاح نژاد، از قفس هایی با مساحت 2 تا 4 متر مربع برای نگهداری لاین های مختلف استفاده شده است. البته پیش مولدین نگهداری شده، بعد از نشان گذاری (Tagging) با یکدیگر ادغام شده اند. رایج ترین مساحت اعلام شده برای استخر پرورش مولدین، یک هکتار اعلام شد با این حال، مساحت استخرها از 0.1 تا 5 هکتار متغیر بوده است. همچنین حجم استخرهای آبراهه ای بین 13 تا 800 متر مکعب بوده هرچند حجم 40 تا 80 متر مکعب، بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است.
(ادامه دارد)
اهداف مولد سازی
از مشارکت کنندگان در ارزیابی انجام گرفته در خصوص اولویت بندی اهداف طی فرآیند مولد سازی پرسیده شد. پاسخ ها (به ویژه پاسخ های ارائه شده توسط شرکت کنندگان از نیمکره غربی)عمدتاً مقاومت نسبت به بیماری و ارتقاء عملکرد تولید را در بر می گرفت. در نیمکره شرقی، کاهش اتکاء به ذخایر وحشی نیز به انگیزه های اصلی مولد سازی افزوده شده بود.
