آبزیستان ABZISTAN

وبلاگ آبزی پروری و علوم زیستی

آبزیستان ABZISTAN

وبلاگ آبزی پروری و علوم زیستی

آبزیستان                  ABZISTAN

سلام بر همگی. علی قوام پور هستم، دانش آموخته اکولوژی دریا در مقطع دکتری، تا حدودی فعال در زمینه تکثیر و پرورش آبزیان (به ویژه میگو)، علاقمند به زمینه های مختلف صنعت آبزی پروری و البته در کنارش، علوم انسانی. این ملغمه رو بذارید در کنار لیسانس ژنتیک و فوق لیسانس بیوشیمی تا دیگه اصلا تعجب نکنید. ولی در این رسانه ، تلاش دارم ، روش های بهینه مدیریت آبزی پروری و مبانی این صنعت را ارائه و ایده های نوین را معرفی کنم. گاه گداری هم دلنوشته ای تا به سنت وبلاگ نویسی پایبند مونده باشم. امیدوارم مطالب وبلاگ آبزیستان مورد پسند بازدیدکنندگان محترم واقع بشه. ضمنا همینجا باید اعلام کنم که این وبلاگ، شخصی و مستقله و به هیچ شرکت و وبسایتی وابسته نیست. اینو عرض کردم تا حساب مطالب منتشر شده در اینجا رو از وبسایت هایی که به نام آبزیستان الی ما شاءالله این روزها در اینترنت مشاهده میفرمایید جدا کرده باشم. پاینده باشید

بایگانی

۱۷ مطلب در اسفند ۱۴۰۱ ثبت شده است

نوروزتان پیروز

دوشنبه, ۲۹ اسفند ۱۴۰۱، ۱۰:۴۶ ق.ظ

  • ali ghavampour

در این فیلم، نحوه اسمبل کردن یک مخزن HDPE کوچک با چارچوب آماده برای تولید میگو به شیوه بایوفلاک نمایش داده شده است. برای من خیلی جالب بود. فکر کنم شما هم لذت ببرید.

لینک دانلود

  • ali ghavampour

تعیین زمان صید میگو از استخر (تصویر، نمودار)

دوشنبه, ۲۹ اسفند ۱۴۰۱، ۰۹:۴۰ ق.ظ
  • ali ghavampour

ترجمه:  علی قوام پور

فصل دوم

مدیریت تعارضات فضایی-مکانی بین کاربران منابع مشترک

محیط زیست دریائی توسط کاربران متعددی مورد استفاده قرار می گیرد (آبزی پروری، گردشگری، شیلات و حمل و نقل دریائی از آن جمله هستند). نیاز و هدف بکارگیری منابع مشترک در این محیط توسط بهره برداران مختلف، تفاوت های چشمگیری داشته و گاه اهداف این کاربران در این زمینه در تعارض مستقیم با یکدیگر قرار می گیرد. تا به امروز، بیشتر برنامه های توسعه ای به صورت موردی و تک بعدی، بدون ملاحظات حداقلی تعاملات و یا نگاه توسعه پایدار در بازه  بلند مدت  انجام گرفته است.

مثال‌های زیادی نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی نامناسب می‌تواند منجر به اثرات نامطلوب زیست‌محیطی، عدم دستیابی به توجیه اقتصادی و/یا بروز تعارضات اجتماعی شود.

برنامه ریزی فضایی-مکانی دریایی فرآیندی سیستماتیک است که طی آن بخش های دولتی و خصوصی در راستای تأثیر گذاری بر توزیع جغرافیائی جمعیت و فعالیت ها همکاری می نمایند. این فرآیند بخشی اساسی برای تضمین توسعه موفق و پایدار آبزی پروری است و تأثیر آن بر کاهش تضاد بین کاربران رقیب و ارتقاء ارزش محیط زیست دریایی به خوبی نشان داده شده است.

تعاملات شیلاتی: تغییر و اصلاح زیستگاه

مناطق ساحلی و دریایی مستقیماً به واسطه تبدیل کاربری و تغییر در اراضی همچون جایگزینی جنگل های حرّا با استخرهای پرورش میگو و یا افزودن ساختارهای مصنوعی (مانند قفس های پرورش و یا طناب های پرورش جلبک های دریایی) در زیستگاه های حساس همچون سواحل مرجانی و بستر علف های دریائی تحت تأثیر فعالیت آبزی پروری قرار دارند. این موضوع می تواند به صورت غیر مستقیم نظیر افزایش بار مواد مغذی، ایجاد سایه و تغییر در جریانات آبی بر این مناطق تأثیر گذار باشد. تخریب زیستگاه های ساحلی و مناطق نوزادگاهی به این شیوه پیامدهای اساسی منفی برای صید از ذخایر وحشی داشته و می بایست تا حد ممکن کاهش یابد. آبزی پروری به عنوان عامل اصلی (دارای سهم 30 درصدی) در تخریب جنگل های حرّا در سراسر منطقه آسیای جنوب شرقی شناخته شده و به همین دلیل، طی روند توسعه، اجرای مکان یابی مناسب از اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد بود.

  • ali ghavampour

نوشته: Eleonor A. Tendencia and Victor Emmanuel J. Estilo

ترجمه: علی قوام پور

سندرم مرگ زودرس (EMS) نامی عمومی برای توصیف مرگ و میر مشاهده شده در 30 روز اول پس از ذخیره سازی پست لارو (PL) میگو در استخر است. گونه های میگو پرورشی که بیماری EMS آن ها را درگیر ساخته می توان P.monodon ، P.vannamei و P.chinensis را نام برد که از این میان، P.monodon حساس تر عنوان شده است.  این عارضه در ابتدا، در کشورهای چین (2009)، ویتنام (2010)، مالزی و برونئی (2011) و تایلند (2012) گزارش شد. ممکن است EMS در اوایل سال 2007 در فیلیپین نیز بروز نموده باشد اما در آن زمان به این موضوع توجهی نشد. در آن سال پرورش دهندگان میگو در فیلیپین می دیدند که مرگ و میر رخ داده طی یک هفته تا دو ماه بعد از ذخیره سازی پست لاروهای میگو گونه P.monodon شبیه به تلفات ناشی از لکه سفید ویروسی (WSSV) نیست. از این رو پرورش دهندگان این عارضه را سندروم تلفات دو ماهه نامیدند. بیماری مرگ زود رس (EMS) با لکه سفید ویروسی، آلودگی میکروسپوریدیائی، عفونت باکتریائی توسط انواع باکتری ویبریو و آلودگی های شیمیائی در ارتباط است (Flegel، 2016 و FAO،2013).

هپاتوپانکرآس میگوهای مبتلا رنگ پریده تا سفید دارای لکه ها و یا رگه های سیاه رنگ با بافتی محکم و سفت می باشد. نمونه های بافت شناسی از هپاتوپانکرآس میگوهای درگیر این بیماری نشان دهنده نکروز و جدا شدن یا ریزش لایه سلول های پوششی توبول های این عضو بود. نوع بیماری تلفات زودرس که چنین تغییرات بافتی را در هپاتوپانکرآس میگوهای درگیر موجب می شود بیماری نکروز حاد هپاتوپانکرآس (AHPND) نامیده اند. بروز AHPND اخیراً در چین، هند، مالزی، مکزیک، فیلیپین، تایلند و ویتنام نیز گزارش شده است.

  • ali ghavampour

ترجمه: علی قوام پور

 

1-2: رویکرد اکوسیستمی در آبزی پروری (قسمت دوم)

این BMP ها مسائل را به صورت انفرادی در نظر نمی گیرند بلکه برای ارزیابی چالش ها به صورت چندجانبه طراحی شده اند. به عنوان مثال، با برنامه ریزی مناسب مکانی- فضایی (Spatial) و منطقه بندی می توان علاوه بر کاهش تعارض منافع کاربران، حفظ کیفیت مناسب آب را نیز انتظار داشت. به همین ترتیب، تعیین ظرفیت تحمل (Carrying capacity) ضمن حفظ کیفیت آب، می تواند منجر به کاهش خطر بروز و شیوع بیماری نیز بشود. بنابراین، هدف از تبیین دستورالعمل‌ها در این سند این است که چگونه اجرای این BMPها در مقیاس کلان، می تواند هریک از چالش های کلیدی پیش روی صنعت آبزی پروری را مورد ارزیابی و رسیدگی قرار دهد.

هرچند شیوه های مدیریتی ذکر شده در این سند تا حد زیادی وابسته به هم و مکمل یکدیگر هستند با این حال لزوما نیاز نیست یکباره و همزمان در صنعت، اتخاذ گردیده و اعمال شوند. این دستورالعمل ها و شیوه ها را می توان بسته به زمینه مدیریتی در زیربخش مورد نظر در آبزی پروری، در درجات متفاوت و یا ترتیب مختلف به کار بست. این شیوه ها در اینجا در یک بسته ارائه شده تا داده ها و اطلاعات مورد نیاز را (که ممکن است با یکدیگر همپوشانی داشته باشند) در مواردی که چندین BMP قرار است در یک سیستم پیاده سازی شوند شناسائی نماید.  

  • ali ghavampour

ترجمه: علی قوام پور

2-1: رویکرد اکوسیستمی به آبزی پروری

رویکرد اکوسیستمی به آبزی پروری (EAA) توسط فائو در سال 2008 ابداع و با جزئیات بیشتر در سال 2010 ارائه گردید. این رویکرد به طور کلی مناسب ترین چارچوب برای مدیریت یکپارچه آبزی پروری در نظر گرفته می شود و به عنوان "راهبردی در جهت ادغام فعالیت در اکوسیستم گسترده تر، به گونه ای که توسعه پایدار، برابری، و انعطاف پذیری سیستم های اجتماعی-اکولوژیکی به هم پیوسته را ممکن سازد " تعریف شده است.

EAA بر اساس سه اصل توسعه یافته است که بر اساس آن هرگونه فعالیت آبزی پروری می بایست :

الف: با محیط زیست هماهنگ باشد.

ب: برای ساکنین محلی سودمند باشد

ج: کاربری های مختلف از منابع مورد استفاده را شناسایی و بکارگیری این منابع را برای تمامی استفاده کنندگان تسهیل سازد.

از زمان ارائه ایده EAA بیش از یک دهه پیش، آگاهی از رویکردهای جامع و مشارکتی که در این رویکرد مشخص شده افزایش یافته است (برای مثال، عناصر اصلی را می توان در رویکردهای توسعه آب محور- Blue Growth-  و اقتصاد آب محور Blue Economy-  مشاهده نمود). با این حال، اجرای عملی EAA نسبتاً به کندی انجام گرفته است.

در تلاش برای تسهیل اجرای EAA، فائو دستورالعمل های جامعی را در مورد چارچوب EAA در سال 2017 تحت عنوان "کتابچه راهنما برای منطقه بندی، مکان یابی و مدیریت حوزه های آبزی پروری تحت رویکرد اکوسیستمی" منتشر نمود.

این کتابچه راهنما راهنمایی گام به گام، بسیار عالی و دقیق برای EAA ارائه داده است، با این حال به دلیل طولانی بودن و پرداختن به برخی جزئیات، مفاهیم آن برای بسیاری دور از ذهن و پیچیده به نظر می رسد.

در اینجا ما چارچوب جامع EAA را برای شناسایی BMPهایی که در خصوص چالش‌های سیستمی در مقیاس وسیع آبزی پروری اساسی به نظر می رسند استخراج نموده ایم:

پهنه بندی و برنامه ریزی مکانی: فرآیندی که از طریق آن هدف گذاری بخش‌ دولتی و خصوصی بر توزیع مکانی افراد و فعالیت‌ها در مقیاس‌ جغرافیایی متفاوت تأثیر گذار خواهد بود.

تعیین ظرفیت تحمل منابع آبی: تعیین میزان استفاده تمامی کاربران از منابع مشترک به نحوی که تداوم این استفاده اشتراکی در دراز مدت  بدون آسیب به اکوسیستم و یا ارائه خدمات اکوسیستمی ممکن باشد.

حوزه های تحت مدیریت آبزی پروری: منابع آبی یا بخش‌هایی از این منابع، که در آنها شیوه‌های مدیریتی مشخص توسط همه کاربران در صنعت آبزی پروری هماهنگ می شود تا از این طریق اثرات و خطرات تجمعی به میزان حداقل برسد.

  • ali ghavampour

ارکان آبزی پروری پایدار

پنجشنبه, ۱۸ اسفند ۱۴۰۱، ۱۰:۲۷ ق.ظ
  • ali ghavampour

ترجمه: علی قوام پور

1-1: چالش های کلیدی در آبزی پروری

برخی چالش ها در تمامی سیستم های تولید آبزیان و در مناطق جغرافیائی مختلف، به صورت رایج و عمومی مشاهده می شوند. بر اساس نظرات ارائه شده در کارگاه های آموزشی که در کشور اندونزی، توسط دست اندرکاران و دانشگاه های همکار برگزار گردید (بخش مقدمه در اینجا)، عمده چالش های مرتبط با مدیریت ضعیف در آبزی پروری به قرار ذیل می باشند:

الف: تعارض با سایر بهره برداران از منابع مشترک:

آبزی پروری معمولاً به تخصیص فضای عمومی (اراضی درون سرزمینی یا ساحلی، حوزه های دریایی یا آب شیرین) نیاز دارد و فعالیت های مرتبط با آن ممکن است مستلزم تغییرات و یا اصلاحات قابل توجه در این مناطق باشد. عدم رعایت حقوق کاربری و یا سهم سایر مصرف کنندگان از مناطق یاد شده می تواند بطور مستقیم یا غیر مستقیم بر تمامی مصرف کنندگان از منابع مشترک تأثیر گذار باشد. از جمله این تعارضات می توان به چالش های ناشی از مخاطرات ایجاد شده به واسطه حفاظت نامطلوب از اکوسیسام های حساس و با ارزش اشاره نمود.

ب: تجاوز از ظرفیت قابل تحمل (Caryying capacity) در منابع آبی:

بسیاری از انواع آبزی پروری وابسته به تامین آب با کیفیت به میزان قابل اتکا و مطمئن بوده و این صنعت به ندرت تنها استفاده کننده از منابع آبی در مناطق مختلف می باشد. فعالیت آبزی پروری معمولا به طور مستقیم تحت تأثیر فعالیت های بالادست بوده و خود نیز به دلیل رها سازی پساب به منابع آبی مجاور، مستقیماً بر کاربران پائین دست تأثیر گذار خواهد بود. عدم رعایت ظرفیت تحمل زیست محیطی (یا ظرفیت جذب) منابع آبی منجر به اثرات نامطلوب زیست محیطی (همچون یوتریفیکاسیون یا پرغذایی، کاهش اکسیژن محلول، تأثیر بر جوامع کفزی و اضافه برداشت از آب های زیر زمینی) و در نهایت لطمه به خدمات اکوسیستمی می گردد.

ج: گسترش و انتقال بیماری ها:

بیماری ها به عنوان عامل محدود کننده اصلی در اکثر فعالیت های آبزی پروری محسوب می گردند. در واقع بیماری ها نه تنها به دلیل کاهش رشد و افزایش تلفات در جمعیت آبزی ( و نیاز به افزایش نهاده های مرتبط ) بلکه به دلیل هزینه های مرتبط با درمان، کنترل و مدیریت نیز پرهزینه است. برخی از عوامل بیماریزا، همچون مواردی که توسط سازمان جهانی بهداشت دام (OIE) فهرست گردیده، می توانند تأثیرات سوء بر تجارت داشته و امکان صادرات دام و در برخی موارد کالا را به مناطق دیگر یا کشورهای عاری از این عوامل بیماری زا دچار مشکل سازد. علاوه بر این عوامل بیماری زای مرتبط با آبزی پروری  می توانند خطری برای ذخایر وحشی آبزیان محسوب شوند که این موضوع می تواند هم به محیط زیست و هم به آوازه صنعت لطمه وارد کند.

استفاده از رویکرد مدیریتی جامع برای آبزی پروری - رویکردی که صنعت را در مدیریت مناطق ساحلی تلفیق نموده و مبتنی بر اکوسیستم باشد - برای صنعت در راستای مدیریت چالش های فوق و دستیابی به ظرفیت واقعی خود،  به شیوه ای که از نظر اجتماعی و اقتصادی قابل توجیه و از نظر زیست محیطی  نیز پایدار باشد از اهمیت بالایی برخوردار است.

  • ali ghavampour

چرا آبزی پروری؟

چهارشنبه, ۱۷ اسفند ۱۴۰۱، ۰۱:۵۶ ب.ظ
  • ali ghavampour