بهترین شیوه های مدیریت در آبزی پروری (BMP's)- قسمت دوم
ترجمه: علی قوام پور
1-1: چالش های کلیدی در آبزی پروری
برخی چالش ها در تمامی سیستم های تولید آبزیان و در مناطق جغرافیائی مختلف، به صورت رایج و عمومی مشاهده می شوند. بر اساس نظرات ارائه شده در کارگاه های آموزشی که در کشور اندونزی، توسط دست اندرکاران و دانشگاه های همکار برگزار گردید (بخش مقدمه در اینجا)، عمده چالش های مرتبط با مدیریت ضعیف در آبزی پروری به قرار ذیل می باشند:
الف: تعارض با سایر بهره برداران از منابع مشترک:
آبزی پروری معمولاً به تخصیص فضای عمومی (اراضی درون سرزمینی یا ساحلی، حوزه های دریایی یا آب شیرین) نیاز دارد و فعالیت های مرتبط با آن ممکن است مستلزم تغییرات و یا اصلاحات قابل توجه در این مناطق باشد. عدم رعایت حقوق کاربری و یا سهم سایر مصرف کنندگان از مناطق یاد شده می تواند بطور مستقیم یا غیر مستقیم بر تمامی مصرف کنندگان از منابع مشترک تأثیر گذار باشد. از جمله این تعارضات می توان به چالش های ناشی از مخاطرات ایجاد شده به واسطه حفاظت نامطلوب از اکوسیسام های حساس و با ارزش اشاره نمود.
ب: تجاوز از ظرفیت قابل تحمل (Caryying capacity) در منابع آبی:
بسیاری از انواع آبزی پروری وابسته به تامین آب با کیفیت به میزان قابل اتکا و مطمئن بوده و این صنعت به ندرت تنها استفاده کننده از منابع آبی در مناطق مختلف می باشد. فعالیت آبزی پروری معمولا به طور مستقیم تحت تأثیر فعالیت های بالادست بوده و خود نیز به دلیل رها سازی پساب به منابع آبی مجاور، مستقیماً بر کاربران پائین دست تأثیر گذار خواهد بود. عدم رعایت ظرفیت تحمل زیست محیطی (یا ظرفیت جذب) منابع آبی منجر به اثرات نامطلوب زیست محیطی (همچون یوتریفیکاسیون یا پرغذایی، کاهش اکسیژن محلول، تأثیر بر جوامع کفزی و اضافه برداشت از آب های زیر زمینی) و در نهایت لطمه به خدمات اکوسیستمی می گردد.
ج: گسترش و انتقال بیماری ها:
بیماری ها به عنوان عامل محدود کننده اصلی در اکثر فعالیت های آبزی پروری محسوب می گردند. در واقع بیماری ها نه تنها به دلیل کاهش رشد و افزایش تلفات در جمعیت آبزی ( و نیاز به افزایش نهاده های مرتبط ) بلکه به دلیل هزینه های مرتبط با درمان، کنترل و مدیریت نیز پرهزینه است. برخی از عوامل بیماریزا، همچون مواردی که توسط سازمان جهانی بهداشت دام (OIE) فهرست گردیده، می توانند تأثیرات سوء بر تجارت داشته و امکان صادرات دام و در برخی موارد کالا را به مناطق دیگر یا کشورهای عاری از این عوامل بیماری زا دچار مشکل سازد. علاوه بر این عوامل بیماری زای مرتبط با آبزی پروری می توانند خطری برای ذخایر وحشی آبزیان محسوب شوند که این موضوع می تواند هم به محیط زیست و هم به آوازه صنعت لطمه وارد کند.
استفاده از رویکرد مدیریتی جامع برای آبزی پروری - رویکردی که صنعت را در مدیریت مناطق ساحلی تلفیق نموده و مبتنی بر اکوسیستم باشد - برای صنعت در راستای مدیریت چالش های فوق و دستیابی به ظرفیت واقعی خود، به شیوه ای که از نظر اجتماعی و اقتصادی قابل توجیه و از نظر زیست محیطی نیز پایدار باشد از اهمیت بالایی برخوردار است.
