آبزیستان ABZISTAN

وبلاگ آبزی پروری و علوم زیستی

آبزیستان ABZISTAN

وبلاگ آبزی پروری و علوم زیستی

آبزیستان                  ABZISTAN

سلام بر همگی. علی قوام پور هستم، دانش آموخته اکولوژی دریا در مقطع دکتری، تا حدودی فعال در زمینه تکثیر و پرورش آبزیان (به ویژه میگو)، علاقمند به زمینه های مختلف صنعت آبزی پروری و البته در کنارش، علوم انسانی. این ملغمه رو بذارید در کنار لیسانس ژنتیک و فوق لیسانس بیوشیمی تا دیگه اصلا تعجب نکنید. ولی در این رسانه ، تلاش دارم ، روش های بهینه مدیریت آبزی پروری و مبانی این صنعت را ارائه و ایده های نوین را معرفی کنم. گاه گداری هم دلنوشته ای تا به سنت وبلاگ نویسی پایبند مونده باشم. امیدوارم مطالب وبلاگ آبزیستان مورد پسند بازدیدکنندگان محترم واقع بشه. ضمنا همینجا باید اعلام کنم که این وبلاگ، شخصی و مستقله و به هیچ شرکت و وبسایتی وابسته نیست. اینو عرض کردم تا حساب مطالب منتشر شده در اینجا رو از وبسایت هایی که به نام آبزیستان الی ما شاءالله این روزها در اینترنت مشاهده میفرمایید جدا کرده باشم. پاینده باشید

بایگانی

۱۹۸ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «پرورش میگو» ثبت شده است

نشانه های بروز بیماری EMS

سه شنبه, ۲۷ تیر ۱۳۹۶، ۱۲:۰۷ ق.ظ


از آنجا که ورود و گسترش بیماری سندرم مرگ زودرس میگو(EMS) یا به بیان دقیق تر نکروز حاد هپاتوپانکرآس(Acute HepatoPancreatic Necrosis Syndrome) به صنعت پرورش میگوی شرق آسیا ،حتی بیش از نامی که بر آن نهاده اند سریع و زودرس بوده (2009 در چین،2010درچین و ویتنام،2011در مالزی و 2012 در تایلند)لازم است در خصوص نشانه های بیماری آگاهی های لازم به پرورش دهندگان(و مهمتر از آن، شرکت های بیمه محصولات کشاورزی به منظور تعریف بیماری به عنوان عامل جدید تلفات میگو)داده شود تا در صورت بروز این بیماری،حداقل با اعمال روش های پیشگیرانه مانع گسترش آن در مزرعه خود گردند.

آزمایشگاه پروفسور لایتنر،در دو سطح هیستوپاتولوژی (بیماری شناسی بافتی)مربوط به میگوهای مبتلا و نیز سطح استخرهای درگیر(که  در محیط مزرعه و فیلد کارائی بیشتری دارد) نشانه هائی از این بیماری را (البته با یادآوری این نکته که هنوز عامل بیماریزای مشخصی برای آن تعریف نگردیده) ذکر نموده است.

در اینجا نشانه های بروز بیماری در مزرعه(سطح 2)به جهت سهولت بیشتر در بکارگیری آن توسط کارشناسان و مدیران مزارع به عنوان کلید شناسائی،بیان گردیده است:

1-هپاتوپانکرآس به دلیل از بین رفتن رنگدانه های پوشش کوتیکولی ،رنگ پریده و یا به رنگ سفید دیده می شود.

میگوی سمت چپ دچار EMS است 

نمونه هپاتوپانکرآس رنگ پریده و چروکیده به همراه روده خالی در میگوی مبتلا به EMS 

  2-چروکیدگی قابل ملاحظه هپاتوپانکرآس

در هردو این میگوها هپاتوپانکرآس چروکیده نشاندهنده EMS است

 

در تصویر یک نمونه هپاتوپانکرآس بی رنگ و یک نمونه هپاتوپانکرآس کوچک و چروکیده(هردو از نشانه های EMS)نمایش داده شده است.

3-بروز پوسته نرم به همراه محتویات منقطع در روده و یا روده خالی

4-بعضاً لکه های سیاه در بافت هپاتوپانکرآس مشاهده می شود

5-هپاتوپانکرآس میگوهای بیمار براحتی بین انگشت شست و اشاره له نمی شود

6-شروع تلفات ناشی از این بیماری از حدود روز دهم بعد از ذخیره سازی در استخر مشاهده می گردد.

7-میگوهای بیحال در کف استخر مستقر می شوند(به این ترتیب تشخیص بروز بیماری قدری مشکل است).


  • ali ghavampour

پرورش میگو در تایلند به روایت تصویر

دوشنبه, ۲۶ تیر ۱۳۹۶، ۱۱:۵۶ ب.ظ

تصاویر زیر پرورش میگو را در یک مزرعه در تایلند نشان می دهد.مدیراین مزرعه ،یک افسر بازنشسته پلیس تایلند است که ترجیح داده دوران بازنشستگی خود را در مزرعه پرورش سپری نماید.

در این مزرعه از 70 باب حوضچه نرسری استفاده می شود که پس از 30 تا 45 روز ،میگوهای آن به استخر پرورش منتقل می گردند.

در طول دوره پرورش دستگاه های هواده مکانیکی به صورت 24 ساعته فعال می باشند.البته پیش از بروز بیماری EMS این زمان تنها 10 ساعت از شبانه روز بوده است.

تلاش بر این است تا طی یک دوره 3 ماهه میگوهایی با سایز 80-71 برداشت شود.

بخشی از  پاکسازی و سایز بندی میگوهای برداشت شده در محل مزرعه انجام می شود .

به این ترتیب میگوها با سایزهای مشابه در سبدهای جداگانه به مراکز و کارگاه های فرآوری ارسال می گردد:

و در نهایت محصول تحویل شده به عمل آوری ، برای ارائه به بازار آماده می شود:

 


  • ali ghavampour

نقش تولیدات طبیعی استخر در پرورش میگو

شنبه, ۲۴ تیر ۱۳۹۶، ۰۳:۰۰ ب.ظ

یکی از سؤالات قدیمی و همواره مطرح پرورش دهندگان میگو و محققین در این زمینه،نقش تولیدات طبیعی استخر در تأمین نیازهای غذایی میگوی پرورشیه.این پرسش در مواردی همچون افزایش قیمت غذا ، تصمیم پرورش دهنده برای کاهش تراکم و از این دست نقاط عطف ،حتی پررنگ تر هم میشه.اما واقعاً این تولیدات تا چه حد در تغذیه میگو مؤثره.

از سال های ابتدائی پایه گذاری صنعت پرورش میگو در کشور ایران کارشناسان مدعو به کشور برای اجرای  دوره های آموزشی (عمدتاً از جنوب شرق آسیا) این جمله معروف رو تکرار می کردند که غذایStarter(آغازین) و Pre-Starter(پیش آغازین) ،نه به عنوان غذا بلکه کودهای گرانقیمت محسوب می شن.این حرف رو نستور دیاتراس فیلی پینی ، پی جی تایلندی(با پرنس جان رابینهود اشتباه نشه)، ساهو و ویرا هردو از هند و سایر افراد همیشه گفته و تکرار میکردند.اما چقدر این ادعا با واقعیت سازگاری داره و مبتنی بر نتایج تحقیقات و مستندات علمیه؟

در جدول زیر که از جزوه "پرورش میگو و محیط زیست" (Shrimp Farming and the Environment) منتشر شده توسط فائو و ناکا در 2002 استخراج و ترجمه شده بخشی از نتایج تحقیقات در این زمینه آورده شده که تا حد زیادی این موضوع رو تأیید می کنه.در حقیقت در این جدول مشخص شده که تولیدات طبیعی استخر در تراکم های پایین (بین 50 تا 200 هزار قطعه در هکتار)تا حد قابل توجهی تأمین کننده نیاز غذایی میگوهای پرورشی در استخرهای خاکیه و حتی بر نکات دیگری مثل عدم تفاوت بین غذا با  پروتئین 20 یا 40 درصد در میگوی وانامی هم در اینجا بعضاً تأکید شده.دو مورد در این جدول هست که به نظر میاد نیاز به توضیح داشته باشه : 

یکی اینکه در برخی موارد نقش تولیدات طبیعی با درصد بالایی عنوان ولی در کنارش مشخص می شه که غذادهی دستی هم انجام شده.در اینخصوص باید یادآوری بشه که در اینگونه موارد ایزوتوپ رادیواکتیو کربن و نیتروژن رو وارد غذای دستی کرده و بعد اونا رو در بدن یا مدفوع میگوها ردیابی می کنن تا مشخص بشه چقدر از اون دفع شده و چقدر وارد بافت میگو شده.مورد دیگه در خصوص کربن مورد نیاز رشد میگوهاست.می دونید که پروتئین ،چربی و قند همه از جمله موادی هستند که از اسکلت کربنی ساخته می شن.در مورد پروتئین باید برخی مواد مثل نیتروژن و گوگرد رو هم اضافه کرد.ولی نیتروژن در کودهای آلی و معدنی هم قابل دسترسه بنابراین ماده محدود کننده ای نیست و اینکه گفته می شه کربن مورد نیاز رشد عمدتاً  مولکول های حیاتی مطرح در رشد میگو و از اون جمله پروتئین مدّنظر بوده.ضمناَ در این جدول متدسفانه تراکم ها بر حسب قطعه در متر مربع نوشته شده که اشتباه از بنده بوده و بر حسب قطعه در هکتار صحیحه.

   در صورتی که سایز تصویر مناسب مطالعه موارد درج شده نیست بنده جدول رو در گروه آبزیستان و ایران شریمپ هم به اشتراک گذاشته ام ،دوستان می تونن به این گروه ها مراجعه کنند. موفق باشید

ضمنا متاسفانه به دلیل تعجیل در آماده سازی جدول خطاهای زیادی در نگارش اون به وجود آمده که بابت اون از بازدید کنندگان عذرخواهی می کنم . در ردیف های یک و 2 ، تراکم 200 هزار قطعه در هکتار ،ردیف چهار ،  50 هزار قطعه در هکتار و در ردیف پنجم ، 110 هزار قطعه در هکتار صحیح است.



  • ali ghavampour

چند سال پیش در مجله Global aquaculture advocate مقاله ای به قلم دکتر Chalor Limsuwan در خصوص استفاده از غذاده های اتوماتیک در مزارع پرورش میگو تایلند چاپ شد. به لحاظ اینکه دو سه سالی است استفاده از این دستگاه ها در مزارع ایران بویژه خوزستان و بوشهر نیز تا حدی رواج پیدا نموده ترجیح دادم ترجمه مقاله یاد شده را در وبلاگ قرار دهم.لینک زیر مربوط به این مقاله است.امیدوارم مورد توجه بازدید کنندگان عزیز قرار گیرد:

لینک دانلود

  • ali ghavampour

مدیریت استخرهای نوزادگاهی در اکوادور

جمعه, ۲۳ تیر ۱۳۹۶، ۰۷:۲۴ ب.ظ

لینک زیر مربوط به ترجمه مقاله ای است که سال 2010 در خصوص مدیریت حوضچه های آبراهه ای نرسری(Nursery Raceways)در بولتن Nicovita منتشر شده .اول خواستم متن خام مقاله رو در وبلاگ قرار بدم ولی حیفم اومد چون در ویرایش متن تا حدی روی تصاویر و جداولش هم کار شده بود.در نهایت تصمیم گرفتم در بخش مقالات آپلودش کنم که شما میتونید اون رو از آدرس زیر دریافت کنید:

لینک دانلود

  • ali ghavampour

نتیجه تصویری برای بوم شناسی آبزیان

باکتری‌های ویبریو به عنوان یکی از عوامل بیماریزای خطرناک در پرورش میگو می باشند. در این تحقیق بررسی تنوع و فراوانی ویبریوهای بیماری زا از رسوب و آب، کانال آبرسان و دو استخر پرورشی در مجتمع پرورشی شهید صنعتی گواتر- چابهار، به صورت 5 ﺑﺎر ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی به فاصله زمانی هر20 روز انجام شد. نمونه برداری رسوب در نزدیکی خروجی حاوی لجن انجام و نمونه¬های آب در بطری‌های استریل از عمق استخر برداشته شد. جهت شمارش و شناسایی باکتریها از ﻣﺤﻴﻂﻛﺸـﺖ TCBS و کشت-های تفریقی باکتری شناسی شامل: واکنش اکسیداز، تخمیر قندها، تست احیاء نیترات، اسیدهای آمینه، رنگ¬آمیزی و... استفاده شد. نتایج به دست آمده به کمک نرم افزار SPSS و از طریق آزمون آماری ANOVA مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که آب ورودی کانال از نظر انواع ویبریو¬ها در طول دوره مشابه بودند. اما در دو استخر پرورش میگو در مقایسه با آب کانال و با هم از نظر تعداد کل ویبریوها و نیز انواع ویبریوها با یکدیگر اختلاف معنی داری داشتند. بیشترین گونه¬های شناخته شده به ترتیب فراوانی عبارتنداز: Vibrio natriegens, Vibrio alginolyticus Vibrio gazogenes,Vibrio nereis,. داده¬ها نشان داد باکتری V. alginolyticus که برای لارو میگو بیماریزاست، گونه غالب بوده و بیشترین فراوانی را دارد.

لینک دانلود مقاله

  • ali ghavampour

کاربرد اینبریدینگ در اصلاح نژاد

دوشنبه, ۱۹ تیر ۱۳۹۶، ۰۷:۴۷ ب.ظ

                                                          

نمیدونم بحث های مربوط به اصلاح نژاد میگو در این وبلاگ چقدربازخورد مثبت (و یا احتمالاً منفی)داشته ولی فکر میکنم الان که جمع آوری مولدین میگو برای سال آینده انجام شده،مطرح شدن مطالبی از  این دست زیاد "ساز خارج" نباشه.

مطلبی که در این پست و پست های آینده بحضورتون ارائه میکنم، ترجمه و خلاصه شده یکی از فصل های  کتابی است که فائو در سال 1999 منتشر کرده و موضوعش  مدیریت مولد سازی آبزیانه و متأسفانه علیرغم اهمیتش کمتر برای ترجمه مورد توجه قرار گرفته ، یا حداقل ترجمه اش به دست من نرسیده.امیدوارم به لحاظ دانش ژنتیک و فن ترجمه شرمنده اساتید نشم و بتونم حق مطلب رو ادا کنم.هرچند همونطور که عرض شد این مطلب خلاصه شده مطالب فصل مذکور بوده که بحضورتون تقدیم میشه: 

 پرورش دهندگان و یا تکثیر کنندگانی که قصد مدیریت ژنتیکی برذخیره مولدین  خود را دارند باید به این نکته واقف باشند که چگونه می توان از خویشآمیزی (Inbreeding)در جهت بهبود تولید و یا افزایش سوددهی بهره جست.

خویشآمیزی یکی از سه روش اصلی در اصلاح نژاد سنتی است که قرن هاست توسط کشاورزان و دامپروران مورد استفاده قرار گرفته است.هرچنداهمیت این شیوه،به اندازه دو روش دیگر(آمیخته گری یاCrossbreeding و آمیزش انتخابیSelective breeding)نیست اما ، نقش ویژه ای در اصلاح صفات تولیدی در گیاهان ،دام و سایر موجودات آزمایشگاهی داشته است.بخصوص در تولید جانوران آزمایشگاهی نظیر موش و خوکچه با خلوص ژنتیکی بالا،روش خویشآمیزی ،تکنیک انتخابی خواهد بود.

در آبزیان بواسطه همآوری و تنوع بالا ،میتوان از خویشآمیزی  به مراتب بیش از سایر جانوران پرورشی بهره برد چرا که در اینگونه موارد توانائی  اصلاحگردر انتخاب مولدین بر اساس صفات مختلف و انتخاب تعداد بیشتر مولدین بسیار افزایش می یابد.

اصلاحگران اعم ازتکثیر کننده و یا پرورش دهنده برای آنکه قادر باشند از خویشآمیزی در جهت افزایش تولید خود بهره گیرند می بایست ابتدا بدانند خویشآمیزی چیست و چگونه عمل میکند.

در این مطلب و مطالب آتی،امکان استفاده از اینبریدینگ در اصلاح نژاد آبزیان و روش ترکیب این شیوه با آمیخته گری و انتخاب جهت افزایش رشد و سایر فنوتیپ های مطلوب توضیح داده خواهد شد.

معمولاً در طراحی برنامه های اصلاح نژاد ،از اینبریدینگ (خویشآمیزی)پرهیز میشودچرا که این روش در حقیقت به مثابه شمشیری دو لبه است که استفاده نابجا و یا عدم توجه به عواقب آن ممکن است آسیب های غیر قابل جبرانی به محصول وارد نماید.اما بطور کلی میتوان گفت،اینبریدینگ زمانی مؤثر است و یا میتواند به عنوان روش انتخابی مطرح شود که در میان مولدین موجود،بعضی از آنها نسبت به سایرین برتری نشان داده و تعداد اینگونه مولدین و یا افراد مطلوب درجمعیت محدود باشد.در اینگونه موارد، اینبریدینگ برای تکرار این مطلوبیت اجتناب ناپذیر است چرا که تعداد نرهای اصلح در جمعیت محدود بوده و می بایست هریک با تعداد زیادی ماده آمیزش داده شود و از این طریق سهم حوضچه ژنی نرهای اصلح در جمعیت آتی افزایش خواهد یافت.البته چنانکه در مطالب قبل بیان شد ،هرچه تعداد نرهای آمیزش داده شده افزایش یابد،ضریب اینبریدینگ کاهش پیدا می کند.جدول مقایسه ای ذیل مربوط به آمیزش تعداد محدودی نر با 50 ماده است:

درصد اینبریدینگ

در نسل بعد

تعداد نر آمیزش داده شده

با 50 قطعه مولد ماده

12.75%

1

6.5%

2

4.42%

3

3.38%

4

2.75%

5

این ضرایب از فرمول زیر حاصل شده است:

(.F=1/8(Males No.)+1/8(Females No

بخش دوم : 

 لاین بریدینگ (آمیزش دودمانی)

لاین بریدینگ نوعی خویشآمیزی است  که در آن ،فرد با یکی از والدین یا اجدادش آمیزش داده می شود.به شکل سنتی ،در برنامه های اصلاح نژاد دام ،تنها لاین بریدینگ را در خصوص آمیزش نر با والدین یا اجداد در نظر می گیرند به این دلیل که طول دوره بارداری اغلب طولانی و همآوری پائین است اما در آبزی پروری ،اصلاحگران قادرند هردو جنس ماده و نر را در لاین بریدینگ دخیل نمایند.

آمیزش دودمانی در مواردی استفاده می شود که اصلاحگر قصد داشته باشد سهم یکی از لاین های جمعیت را در نسل های بعدی افزایش دهد.حتی در مواردی که بیم ضعف ناشی از خویشآمیزی در جمعیتی موجود باشد باز می توان با لاین بریدینگ جهت حفظ صفات مطلوب اقدام نمود.

لازم است در مورد ضریب اینبریدینگ (خویشآمیزی)این نکته یادآوری شود که این ضریب،پارامتری در توصیف جمعیت (و نه افراد)شمرده می شود و نشاندهنده تفاوت میانگین رکورد یک جمعیت در خصوص صفتی خاص با جمعیت شاهد(فاقد خویشآمیزی) می باشد.از این رو حتی در جوامع حاصل از خویشآمیزی نیز میتوان با انتخاب افراد اصلح و انجام آمیزش دودمانی موجب اصلاح میانگین جمعیت نتاج گردید به شرطی که در این آمیزش ،اصلاحگر تنها فراد برتر را مورد استفاده قرار دهد(آمیزش انتخابی و اینبریدینگ).

بطور معمول سهم ژنوم هر فرد در نسل بعد 50%،در دو نسل بعد 25%و در سه نسل بعد 12.5% است اما لاین بریدینگ موجب می شود این سهم در نسلهای بعد ارتقاء یابد:

 نمودار زیر مربوط به آمیزشی معمولی بدون لاین بریدینگ است.بر اساس این نمودار،فرد G حاوی 12.5 درصد از ژنوم A  میباشد.

اما در نمودار زیر،که در آن درجه بالائی از لاین بریدینگ نمایش داده شده ،سهم ژنوم A در فرد G حدود 93 درصد(92.75%)است.

اگر در طول برنامه اصلاح نژاد ،تنها یک یا دو بار از لاین بریدینگ استفاده شود ،لاین بریدینگ  از درجه متوسط و اگر در تمام نسل ها این نوع آمیزش صورت گیرد درجه بالا محسوب خواهد شد.در این حالت(درجه بالا) ،پس از سه نسل،زاده ها شباهت فراوانی با لاین اجدادی خواهند داشت.

یکی از اقداماتی که در راستای مولد سازی میگو گونه وانامی در سال 89در شیلات استان خوزستان انجام شد،نگهداری تعدادی از پیش مولدین یکساله در استخر مولد سازی برای تکثیر در سال 90 بود.به عبارتی تهیه مولدین دوساله جهت لاین بریدینگ.اینکار از همان ابتدابا مخالفتهای زیادی منجمله از سوی  تکثیر کنندگان روبرو شد.البته عمده این مخالفتها بر این اعتقاد استوار بود که عمر مفید میگو دوسال است ومولدین دوساله قادر به تولید مثل نخواهند بود.به هرحال مولدین تا سال 90 نگهداری شده و در این سال ابتدا تعدادی اندک از آنها به تکثیر کنندگان تحویل شد و با مشاهده تولید بسیار مطلوب،تقاضای کارگاههابرای دریافت مولد دوساله افزایش یافت تا جائیکه مدیران تکثیر به دلیل وزن بالا و همآوری مطلوبتر مولدین دوساله درکنار آداپتاسیون سریعتر این مولدین با شرایط کارگاههای تکثیر بیشتر متقاضی این نوع مولد  بودند.اما این مسئله باید تداوم پیدا می کرد تا اولاً مشخص شود عمر مفید میگو چند سال است ،ثانیاً امکان لاین بریدینگ در نسلهای بیشتری فراهم گرددو ثالثاًتکرارپذیری صفات مطلوب در انواع آمیزش ها و با مولدین گوناگون مقایسه شود.

  • ali ghavampour

تکنولوژی Taeration

دوشنبه, ۱۹ تیر ۱۳۹۶، ۰۷:۴۲ ب.ظ

چندی در گروه SHRIMPدرسایت یاهو،ایمیلی فرستاده شده بود با عنوان Taeration.

این تکنولوژی(که توسط شرکت AIA در فلوریدا معرفی شده)نوعی هوادهی سیستم های آبزی پروریه که در اشل کوچکتر در آکواریوم های معمولی استفاده میشه و کار مهم این شرکت ( AIA)  تطابق تکنیک موجود برای استفاده در مقیاسهای بزرگتر بوده.اگربه تصویر زیر توجه کنید این مطلب روشنتر میشه:

در حقیقت این سیستم ازهمون فیلترهای معمولی آکواریوم (که به عنوان Liquid Filter هم معروف هستند)الهام گرفته که با جذب ذرات ریز معلق در آب و پمپاژ دوباره مخلوط آب و هوا،هم ستون آب رو تمیز میکنه و هم بواسطه تولید حبابهای ریز هوا،انتشار اکسیژن رو در آب بهبود میبخشه.منتها در اینجا دیگه فیلتراسیون انجام نمیشه و فقط هوادهی صورت میگیره.

شرکت سازنده ،راندمان اکسیژن دهی آب رو توسط این سیستم بالاتر از انواع دیگر هوادهی ،حتی سیستم لوله های تراوا معرفی کرده. البته به نظر میرسه استفاده از این روش در مخازن نرسری و برود استوک کارائی و توجیه بیشتری نسبت به استخرهای بزرگتر داشته باشه.حتی دوستانی که در کارگاههای تکثیر خودشون (که غالباً هم برق دار هستند)مخازن نگهداری مولد دارن و میخوان گردش آب در مخازن برقرار کنن میتونن از این سیستم ابداعی الگو بگیرن.

  • ali ghavampour

تنظیم اسمزی در میگو

يكشنبه, ۱۸ تیر ۱۳۹۶، ۰۲:۵۹ ب.ظ

نتیجه تصویری برای ‪shrimp physiology diwan‬‏

جزوه ای که متن آن در لینک ذیل قرارداده شده ، ترجمه فصل دوم از کتاب فیزیولوژی میگوی سفید هندی به قلم آقای Diwan است . مطالعه این جزوه را به علاقمندان به مبحث فیزیولوژی میگوهای پرورشی توصیه می کنم .

لینک دانلود

  • ali ghavampour

تاریخچه پرورش میگو در تایلند

يكشنبه, ۱۸ تیر ۱۳۹۶، ۰۲:۳۹ ب.ظ
  • ali ghavampour