اقدامات پیشگیرانه برای کاهش بروز AHPND و WSSV در پرورش میگو (بخش پایانی)
نوشته: Eleonor A. Tendencia and Victor Emmanuel J. Estilo
ترجمه علی قوام پور
به طور کلی، نظارت منظم بر پارامترهای آب، شرایط بستر استخر و میگوهای پرورشی می بایست در دستور کار قرار داشته باشد. هرگونه ناهنجاری و رفتار غیر طبیعی در شنا، ظاهر و یا عادات غذایی میگوها باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از اولین نشانه های بیماری، کاهش اشتها و رفتار غیر طبیعی شنا است. میگوهای ضعیف را بایستی فوراً از محیط استخر خارج نمود و در کنار آن، لازم است نمونه های اخذ شده از میگوهای ذخیره سازی شده در مزرعه برای تشخیص زودهنگام بیماری به آزمایشگاه های مرجع ارسال شود تا اقدامات پیشگیرانه و یا کنترلی به سرعت اجرا گردد.
فصل ذخیره سازی پست لارو برای بیماری های لکه سفید و AHPND یکی از عوامل خطر محسوب می شود. در واقع، در حالی که در ماه های سرد خطر ابتلا به AHPND کاهش می یابد اما برای بیماری لکه سفید، این خطر در ماه های سرد بالاتر است. برای به حداقل رساندن تلفات ناشی از EMS/AHPND، کیفیت پست لارو پیش از ذخیره سازی، کیفیت آب و شرایط بستر استخر می بایست دارای شرایط مناسبی باشد.
باید پذیرفت که خطر ظهور بیماری های شایع، نوپدید و بازپدید همچون EMS/AHPND در محیط پرورش همواره وجود دارد. روش های توصیه شده، با حمایت مالی صندوق JTF، پس از طی مراحل مختلف، اصلاح و بهینه سازی شده و پس از آن برای کمک به پرورش دهندگان عضو SEAFDEC و کاهش خسارات ناشی از بیماری در مزارع متراکم و نیمه متراکم به کار گرفته شذه اند. مزارع مجری این روش ها بازده اقتصادی بالایی داشته و مشروط به پیاده سازی سایر الزمات همچون مستند سازی، شانس خود را برای دریافت تأییدیه استاندارد محصول افزایش می دهند. به علاوه، سیستم ترویج میدانی و اجرای صحیح این تکنیک ها نیز باید تقویت گردد. استخرهای نمونه ترویجی که مجری روش های GAP و اقدامات امنیت زیستی می باشند می بایست شناسائی و معرفی شوند تا سایر پرورش دهندگان نیز نسبت به امکان رفع مشکل بیماری از طریق اجرای مدیریت صحیح مزرعه متقاعد گردند. موفقیت این مزارع نمونه را می توان از طرق مختلف نظیر سخنرانی، کارگاه های آموزشی میدانی و سامانه های ارتباطی به اطلاع دست اندرکاران و سرمایه گذاران رساند.
پرورش دهندگان خرد، که اکثر بهره برداران را تشکیل می دهند به دلیل ماهیت و وضعیت موجود، تولید نسبتا کمی دارند؛ این مزارع در مجاور یکدیگر قرار داشته، فاقد استخر ذخیره یا رسوبگیر می باشند، منابع آب آن ها مشترک بوده و اغلب، آب آن ها از همان منبعی تأمین می شود که پساب مزارع نیز به آن وارد می شود. اگرچه وضعیت برای بهبود تولید و صادرات میگوی این مزارع نسبتا مبهم است اما به شرط پذیرش و اجرای جدی دیدگاه مدیریت آبزی پروری مبتنی بر اکوسیستم، همچنان امید برای بهبود وجود دارد.
کمک سازمانهایی همچون فائو را نیز در این زمینه می توان به کار گرفت تا به مدد تخصص کارشناسان این نهاد در کنار تلاش جمعی سرمایه گذاران، مدیریت مناطق تحت مدیریت آبزی پروری در گروه های متشکل از مزارع خرد را ارتقاء، عملکرد تولید را افزایش و آینده روشنی را برای پرورش میگو رقم زد تا شرایط مورد نیاز برای اخذ تاییدیه محصول این مزارع در آینده فراهم شود. با این حال، در ابتدا لازم است مفهوم مدیریت آبزی پروری مبتنی بر اکوسیستم در یک منطقه محدود از مناطق تحت مدیریت آبزی پروری اجرا شود تا مزرعه داران، کارآمدی این رویکرد را ملاحظه نموده و سایر بهره برداران را به تشکیل گروه های مجری این دیدگاه ترغیب کنند.