نوشته: Eleonor A. Tendencia and Victor Emmanuel J. Estilo
ترجمه: علی قوام پور
سندرم مرگ زودرس (EMS) نامی عمومی برای توصیف مرگ و میر مشاهده شده در 30 روز اول پس از ذخیره سازی پست لارو (PL) میگو در استخر است. گونه های میگو پرورشی که بیماری EMS آن ها را درگیر ساخته می توان P.monodon ، P.vannamei و P.chinensis را نام برد که از این میان، P.monodon حساس تر عنوان شده است. این عارضه در ابتدا، در کشورهای چین (2009)، ویتنام (2010)، مالزی و برونئی (2011) و تایلند (2012) گزارش شد. ممکن است EMS در اوایل سال 2007 در فیلیپین نیز بروز نموده باشد اما در آن زمان به این موضوع توجهی نشد. در آن سال پرورش دهندگان میگو در فیلیپین می دیدند که مرگ و میر رخ داده طی یک هفته تا دو ماه بعد از ذخیره سازی پست لاروهای میگو گونه P.monodon شبیه به تلفات ناشی از لکه سفید ویروسی (WSSV) نیست. از این رو پرورش دهندگان این عارضه را سندروم تلفات دو ماهه نامیدند. بیماری مرگ زود رس (EMS) با لکه سفید ویروسی، آلودگی میکروسپوریدیائی، عفونت باکتریائی توسط انواع باکتری ویبریو و آلودگی های شیمیائی در ارتباط است (Flegel، 2016 و FAO،2013).
هپاتوپانکرآس میگوهای مبتلا رنگ پریده تا سفید دارای لکه ها و یا رگه های سیاه رنگ با بافتی محکم و سفت می باشد. نمونه های بافت شناسی از هپاتوپانکرآس میگوهای درگیر این بیماری نشان دهنده نکروز و جدا شدن یا ریزش لایه سلول های پوششی توبول های این عضو بود. نوع بیماری تلفات زودرس که چنین تغییرات بافتی را در هپاتوپانکرآس میگوهای درگیر موجب می شود بیماری نکروز حاد هپاتوپانکرآس (AHPND) نامیده اند. بروز AHPND اخیراً در چین، هند، مالزی، مکزیک، فیلیپین، تایلند و ویتنام نیز گزارش شده است.
ترجمه : علی قوام پور
بخش اول
مقدمه
غذاهای دریایی نقش مهمی در امنیت غذایی جهانی ایفا، مواد مغذی ضروری برای تغذیه بیش از یک میلیارد نفر جمعیت روی کره زمین را فراهم و اشتغال جمعیتی بالغ بر 57 میلیون نفر را تأمین می نمایند. از طرفی اهمیت و سهم رو به رشد آبزی پروری در بخش غذاهای دریایی غیرقابل انکار است. آبزی پروری با در بر داشتن سریع ترین رشد در میان سامانه های تولیدغذا در جهان، به منبع اصلی تأمین پروتئین دریائی تبدیل شده و در زمینه تولید غذاهای دریایی برای مصرف مستقیم انسان از صید از ذخایر دریائی وحشی پیشی گرفته است. راه اندازی این صنعت در بسیاری از مناطق جهان امکان پذیر بوده و با توجه به پایداری آن در مقایسه با سایر روش های تولید غذا، به ویژه از نقطه نظر انتشار کربن، پتانسیل بالایی برای تأمین پروتئین حیوانی مورد نیاز جهان داراست.
اما با وجود سرعت رشد و پتانسیل قابل ملاحظه صنعت آبزی پروری، نمی توان آن را فاقد پیامد و یا اثرات نامطلوب بر اکوسیستم دانست. با گسترش سریع آبزی پروری طی سه دهه گذشته اغلب در محیط هایی دارای مدیریت و یا نظارت سطح پائین، این صنعت چرخه های رونق و رکود متعددی را تجربه نموده و این موضوع به ویژه در بازارهای غربی، به دلیل تأثیرات زیست محیطی مرتبط با آن، موجب سوء شهرت آبزی پروری گردیده است. اثرات زیست محیطی مستقیم آبزی پروری بر اکوسیستم اطراف شامل تخریب زیستگاه های حیاتی (به عنوان مثال جنگل های جنگل های حرّا و تالاب ها)، افزایش بار مواد مغذی (که سبب افت کیفیت آب می شود)، معرفی گونه های مهاجم و نیز گسترش بیماری ها در اسناد مختلف گرد آوری شده است. هرچند این تأثیرات ممکن است پیامدهای ناگواری در بر داشته باشد اما اغلب با مدیریت صحیح و مؤثر قابل پیشگیری بوده و رفع آن ها امکان پذیر خواهد بود.
بطور معمول، توسعه آبزی پروری به صورت جامع نگر انجام نشده و مدیریت آن تا حد زیادی بر مکان یابی، صدور مجوز، نظارت بر عملکرد و تأثیرات در سطح مزرعه متمرکز بوده است. از چنین منظری، نمی توان دیدگاه مناسبی در زمینه وابستگی آبزی پروری به منابع مشترک (آب و اراضی مورد استفاده) و تأثیر بر اکوسیستمی که این فعالیت در آن انجام می شود حاصل نمود. نه تنها مزارع منفرد در تعامل و رقابت با یکدیگر برای دسترسی به منابع مشترک هستند، بلکه صنعت آبزی پروری نیز این تعامل و رقابت را با سایر کاربران و صنایع برای دستیابی به این منابع مشترک دارا می باشد.
بنابراین، رعایت اصول و مبانی مکانیابی در سطح مزرعه به تنهایی برای کاهش اثرات منفی تجمعی برای تمامی بهره برداران از منابع مشترک کفایت نکرده و اغلب موجب بروز چالش برای این صنعت از طرقی همچون تضاد منافع کاربران، ناتوانی در حفاظت از صنعت در برابر اثرات سوء سایر صنایع و فعالیت ها و محرومیت از مزایای چشمگیر این فعالیت گردیده است.
راهنمایی برای پیاده سازی رویکرد اکوسیستمی در آبزی پروری اندونزی و سایر مناطق
اقیانوس ها نقش مهمی در تغذیه جمعیت روی سیاره زمین بر عهده دارند، چرا که تخمین زده می شود تا اواسط قرن حاضر حدود نه میلیارد نفر روی زمین می بایست به منابع تغذیه ای دست پیدا نمایند. در حال حاضر، بخش قابل توجهی از کره زمین به غذاهای دریایی به عنوان منبع اولیه پروتئین حیوانی متکی است و نیمی از غذاهای دریایی که برای مصرف انسان در نظر گرفته می شود، هم اکنون در مزارع آبزی پروری تولید می شود. انتظار می رود با افزایش تقاضا برای غذاهای دریایی، رشد آبزی پروری در دهه های آینده نیز تداوم یابد. با این حال، اکوسیستم ساحلی و اقیانوسی نیز بر اثر توسعه بی ملاحظه در برابر تخریب آسیب پذیر بوده و رشد پایدار در بخش آبزی پروری مستلزم استفاده از بهترین شیوه های مدیریتی است که اثرات مضر زیست محیطی، از دست دادن زیستگاه، کیفیت پایین آب و شیوع بیماری ها را کاهش دهد. اندونزی به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ آبزی پروری در جهان و همچنین کشوری با تنوع زیستی دریایی بالا، توسعه سریع بخش آبزی پروری را طی پنج سال آینده از طریق ایجاد یک برنامه جامع توسعه میان مدت (RPJMN) هدف گذاری نموده که لازم است این روند توسعه به طور کامل و یکپارچه با رویکردهای مبتنی بر ملاحظات اکوسیستمی همراه باشد.
در مشارکت فیمابین سازمان بین المللی حفاظت (CI) ، نهاد همکاری در راستای توسعه پایدار شیلاتی و دانشگاه سانتاباربارا در کالیفرنیا گزارشی در سال 2018 تهیه گردید تا به عنوان زمینه و راهنما برای توسعه آبزی پروری مسئولانه و سازگار با محیط زیست در راستای برنامه جامع توسعه میان مدت کشور اندونزی مورد استناد قرار گیرد.
سه کارگاه آموزشی متشکل از ذینفعان، در جاکارتا، باندونگ، و آمبون برگزار گردید تا در مورد جنبههای مرتبط با وضعیت توسعه آبزی پروری در حال و در آینده اطلاع رسانی نموده، نظرات و دیدگاه های کارشناسان و متخصصان ذیربط را در جهت بهبود روش های مدیریت آبزی پروری در اندونزی مورد بحث قرار دهد. در این کارگاه های آموزشی داده های معنادار و مفیدی در زمینه شیوه های بهینه مدیریت در آبزی پروری ارائه شد که در این گزارش منعکس گردیده است.
اکتبر 2018
Ketut Sarjana Putra
معاون سازمان بین المللی حفاظت، اندونزی
نوشته: Soraphat Panakorn
ترجمه: علی قوام پور
نکته آخر
روند بروز اتفاقاتی که در بخش های پیشین به آن ها اشاره شد، غالباً به راحتی قابل رؤیت نیستند و تا زمانی که پرورش دهندگان و پرسنل مزرعه بر این عقیده باشند که" چیز خیلی مهمی نیست، می تونیم تا روز بعد منتظر بمونیم ببینیم چی می شه" همواره احتمال بی توجهی به آن ها وجود دارد.
با این حال، با افت کیفی خاک بستر، آب استخر، وضعیت جوّی و پست لارو نسبت به گذشته، بسیاری از مزارع، این اتفاقات شبانه را تجربه خواهند نمود. بنابراین تشخیص به موقع و واکنش سریع به منظور اعمال مدیریت مناسب، موجب موفقیت خواهد بود.
اگر مدیر مزرعه، قادر به استخدام نیروی کارآمد به عنوان نگهبان شب در مزرعه نباشد، حداقل می تواند با ذخیره سازی کمتر از ظرفیت تحمل استخر، شرایط ایمن تری را در مزرعه فراهم نماید. ولی حتی در این حالت نیز توجه ویژه به اتفاقات شبانه به ویژه در زمان بارش باران در مزرعه بسیار ضروری است.