با سلام. لینک زیر، مربوط به تقویم شیلاتی 1403، ویژه دسکتاپ (اندازه 1680*1050) است که طی چند روز گذشته طراحی اون رو انجام دادم و ضمن گنجاندن برخی مصادیق توسعه شیلات استان بوشهر، بعضا نکات مرتبط با آبزی پروری و غذاهای دریائی هم در آن مورد توجه قرار گرفته است. امیدوارم مورد استفاده بازدید کنندگان عزیز قرار بگیره.
نوشته : Benedict Standen، مجله آبزی پروری آسیا-اقیانوسیه، شماره مارس/آوریل 2021
ترجمه: علی قوام پور
رفاه حیوانات
در بسیاری از بازارهای هدف، به ویژه بازارهای مبتنی بر ذائقه مصرف کنندگان در نیمکره غربی، مراقبت پیرامون رفاه حیوانات اهمیت روزافزونی در عرضه مواد خوراکی پیدا نموده است. بسیاری از مفاهیم رفاه تاکنون در خصوص جانوران خونگرم خشکی زی تعریف گردیده و هنوز مشخص نیست برای جانوران آبزی تا چه حد کاربرد داشته باشد. یکی از چالش های کلیدی در تبیین توصیه ها و مقررات در زمینه رفاه آبزیان پرورشی، محدودیت دانش علمی و تجربه عملیاتی در این حوزه است. EFSA (Europian Food Safety Authority) در سال 2009، در بیانیه ای اظهار نمود " مفهوم رفاه برای تمامی جانوران پرورشی اعم از پستانداران، طیور و آبزیان یکسان است" اما در همین مطلب نیز اذعان می دارد که "در مورد آبزیان، این مفهوم به اندازه دام و طیور مورد مطالعه قرار نگرفته است".
هنوز هم، 11 سال پس از بیانیه EFSA، ما هنوز پیشرفت چندانی را در ارزیابی رفاه آبزیان شاهد نبوده ایم که بخشی به این دلیل است که علیرغم تعداد بالای گونه های پرورشی، مراحل تکاملی هر گونه با توجه به نیازهای آن مرحله مورد بررسی قرار نگرفته است. این موضوع نشان دهنده آن است که هنوز شاخص های رفاهی نسبتا اندکی در آبزی پروری در سطح عملیاتی در دسترس است. با این حال، این توافق وجود دارد که رفاه نامطلوب در آبزیان می تواند موجب بروز استرس گردیده و جانور به واسطه نقص ایمنی ایجاد شده، مستعد بیماری خواهد شد. بنابراین حفظ بهداشت و در عین حال، عملکرد مطلوب می بایست به عنوان هدفی کلیدی در این زمینه در نظر گرفته شود.
خوراک (بخش دوم)
تاکنون تحقیقات متعددی برای یافتن منابع پروتئین و لیپید جایگزین برای استفاده در خوراک ماهی (که معمولا شامل مقادیر زیادی پودر ماهی و روغن ماهی است که از صید ماهیان دریایی که موجب کاهش ذخایر وحشی می گردد تهیه می شود) انجام شده است. در مقایسه با پروتئین های گیاهی با کیفیت، پودر ماهی منبع مقرون به صرفه تری برای مواد مغذی ضروری محسوب می شود. در حالی که اکثر ذخایر ماهی قابل برداشت وحشی که برای پودر ماهی و روغن ماهی مورد استفاده قرار می‌گیرند، تحت نظام مدیریت پایدار منابع دریائی لحاظ می شوند اما به هرحال، این منابع نیز محدود بوده و به پایان می رسند. با افزایش تقاضا برای این منابع، قیمت این نهاده و نگرانی در مورد ظرفیت برداشت بیش از حد آنها تا حد زیادی افزایش یافته است. سهم آبزی پروری از این منابع طی دهه های گذشته به طور پیوسته رو به افزایش بود، اما اخیراً به دلیل توسعه منابع پروتئین و لیپید با قیمت کم از منابع گیاهی، بکارگیری محصولات جانبی حیوانی و سایر منابع، همچنین استفاده از منابع پروتئین و لیپید مورد استفاده در پرورش دام و طیور در پرورش آبزیان، تا حد زیادی کاهش یافته است. علاوه بر این، کاستن از پودر و روغن ماهی در خوراک آبزیان، بیش از پیش مورد تشویق قرار می گیرد.
بررسی تأثیرات زیست محیطی فرمولاسیون های مختلف خوراک و فرآیندهای تولید کار ساده ای نیست. به عنوان مثال، در سطح تولید خوراک ممکن است این تأثیرات به ماندگاری مواد خوراکی در طبیعت، انرژی مصرفی برای تولید، انتشار گازهای گلخانه ای یا برخی معیارهای دیگر زیست محیطی مرتبط باشد. این حوزه در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته است با این حال، هیچ معیار جهانی برای فرمولاسیون خوراک بجز به حداقل رساندن میزان پودر و روغن ماهی تهیه شده با استفاده از ذخایر ماهیان دریائی که بیش از حد مورد استحصال قرار داشته اند تاکنون معرفی نگردیده است.
اکثر مزارع پرورش ماهی دریایی تولید کننده غذا برای مصرف انسانی می باشند لذا انتخاب خوراک می تواند بر کیفیت محصول نهایی بر سلامت مصرف کننده تأثیر بگذارد. یکی از اولویت ها، حفظ سطوح اسیدهای چرب امگا 3 با زنجیره بلند در گوشت ماهیان پرورشی، معادل یا بیش از میزان آن در ماهی های وحشی است. در گونه‌هایی که تاکنون مورد بررسی قرار گرفته‌اند، نیاز به این اسیدهای چرب برای رشد و سلامت ماهی کمتر از سطوح مورد نیاز برای تولید فیله با میزان اسید چرب امگا 3 لازم برای سلامت انسان بوده است. بنابراین تولید ماهیان سالم اما دارای پروفایل اسیدچرب پائین تر از حد مورد نیاز برای سلامت انسان، امری امکان پذیر خواهد بود. با توجه به اینکه انجام این کار ارزان‌تر است، این حوزه از جمله مواردی است که می بایست در آن، ملاحظات اقتصادی با تقاضای بازار متعادل شود.
خوراک مورد استفاده برای پرورش، ممکن است موجب ورود برخی سموم به غذاهای دریائی مورد مصرف انسان شود و باید از این احتمال، جلوگیری نمود. البته خوراک تولید شده در ایالات متحده تابع مقررات FDA است. با این حال منطقی تر است که به طور منظم غذاهای دریایی از نظر سموم بررسی گردیده و از شرکت های تولید خوراک درخواست شود تا اطلاعاتی در خصوص سموم موجود در مواد اولیه مورد استفاده خود را ارائه دهند. در دراز مدت، تولید ماهیان پرورشی و محصولات آن ها که از نظر تغذیه ای پایین تر از همتایان وحشی بوده و یا حاوی سموم باشند، برای صنعت آبزی پروری مضر خواهد بود.
خوراک یک محصول فاسد شدنی است و در این مورد، اهمیت نگهداری، جابجایی و شیوه های استفاده مناسب را نمی توان نادیده گرفت. شرایط نامطلوب نگهداری و جابجایی می تواند بر سرعت افت کیفیت خوراک تأثیر بگذارد. مدت انبارمانی خوراک می بایست به حداقل برسد تا از خراب شدن و آسیب ناشی از میکروب ها، حشرات و یا جوندگان جلوگیری به عمل آید. از خوراک کپک زده به هیچ وجه نباید استفاده شود و حتی ممکن است این موضوع واجد خطراتی برای سلامتی کارگران نیز باشد. استفاده از پروتکل First in First out و تعمیر و نگهداری به موقع و مطلوب تأسیسات انبارداری به بهره وری حداکثری از از خوراک به عنوان نهاده ای پرهزینه بسیار کمک می‌کند. به طور کلی، نباید خوراک مورد استفاده برای مدت زمان بیش از شش ماه را خریداری و نگهداری نموده و در زمان انبارِش نیز لازم است از ایجاد شرایط غیر بهینه همچون دما و رطوبت بالا اجتناب نمود.
بهترین عملیات مدیریت در خصوص خوراک
یکی از مهم ترین انواع غذاهای دریایی، خوراک تهیه شده بر پایه میگو است که مصرف آن در مناطق ساحلی جنوب ایران از دیرباز رایج بوده و در میان جوامع محلی به انواع مختلف طبخ و مورد استفاده قرار می گرفته است. ظرف چند دهه اخیر نیز، پرورش میگو در سواحل خلیج فارس، دریای عمان و مناطقی از حاشیه جنوبی دریای خزر، معرفی این محصول به عنوان یک کالای صادراتی ارزآور را درپی داشته و علاوه بر آن، موجب آشنایی بیشتر مردم کشورمان با این سخت پوست آبزی به عنوان یکی از غذاهای دریائی مطلوب شده است. با این حال، ارتقاء جایگاه میگو در سبد مصرف خانوار در ایران، نیاز به ترویج بیشتر آن در بازارهای داخلی به منظور افزایش سهم این خوراک در سفره خانوار داشته و مستلزم تلاش بیشتر دست اندرکاران، محققین و فعالین در این عرصه می باشد.
هرچند در این حوزه، تاکنون نیز فعالیت های متعددی صورت گرفته اما مقایسه وضعیت جاری با ظرفیت موجود، لزوم اهتمام بیشتر در این مسیر را بارز تر می سازد.
مطالب کتابچه ای که لینک دانلود آن در زیر همین مطلب آورده شده را به تازگی در همین زمینه گردآوری نموده ام تا قدمی هرچند کوچک در این راستا برداشته باشم. امیدوارم مورد استفاده عزیزان واقع شود.
این ترجمه، در واقع قرار بود بیش از دو یا سه روز زمان بر نباشد اما به هر ترتیب" ...افتاد مشکل ها". به هرحال، امروز ترجمه متن ترویجی و کاملا سودمند مقاله آقای دکتر کوبیتزای برزیلی به پایان رسید و از طریق لینک زیر به علاقمندان مبحث مدیریت آب در آبزی پروری تقدیم می گردد. امیدوارم مورد استفاده این عزیزان قرار بگیره.
کاربرد سولفات مس در استخرهای پرورش میگو و ماهی
"قسمت اول"
نوشته: دکتر Fernando Kubitza
ترجمه: علی قوام پور
از سولفات مس (CS) معمولاً برای کنترل شکوفایی سیانوباکتری‌ها (جلبک‌های سبز-آبی) در استخرهای پرورش ماهی و میگو استفاده می‌شود. این ترکیب به راحتی در دسترس، مقرون به صرفه و موثر در کنترل ریزجلبک ها بوده همچنین اقتصادی ترین گزینه برای مدیریت برخی انگل ها و عفونت های غیر سیستمی قارچی و باکتریایی در استخرهای بزرگ می باشد.
در این مطلب به کاربرد سولفات مس در آبزی پروری، اقدامات احتیاطی ویژه در استفاده از آن، امکان ایجاد مقاومت نسبت به مس توسط سیانوباکتری ها و نیز محصولات جایگزین آن پرداخته ایم.
مبانی BMP در پرورش ماهی در قفس های دریائی (6) - بخش اول
منبع: Best Management Practices for Marine Cage Culture Operations in the U.S. Caribbean
ترجمه: علی قوام پور
بهترین روش مدیریتی (BMP) کلیدی در زمینه خوراک، حذف ترکیبات خام از برنامه تغذیه ای شامل ماهی های کوچک، ضایعات فرآوری آبزیان، ماهی مرکب و ضایعات کشتارگاهی است. این مواد ممکن است حاوی عوامل بیماری زا و انگل باشند، محتوای ویتامینه و مواد معدنی در آن ها متغیر و اغلب ضعیف است و امکان دارد حاوی ترکیبات ضد تغذیه ای همچون تیامیناز باشند که باعث اختلالات تغذیه‌ای، کاهش نرخ رشد و افزایش حساسیت به عوامل بیماری‌زا می‌شوند. ترکیبات خام خوراکی به سرعت در آب متلاشی شده، کیفیت آب و راندمان تغذیه ای را کاهش می دهند.
در مقابل، خواراک پلت‌شده در حین تولید تا دمای کافی برای از بین بردن پاتوژن‌ها و انگل‌ها حرارت می بینند. علاوه بر این، خوراک پلت مدرن برای تامین تمام مواد مغذی ضروری مورد نیاز ماهی برای رشد سریع و سلامت مطلوب فرموله شده اند. استفاده از خوراک های پلت شده در مقایسه با خوراک خام از نظر مزایای اقتصادی و زیست محیطی، گام بزرگی رو به جلو محسوب می گردند.
خوراک پلت عمدتاً از شرکت های تولید خوراک دام (به جای تولید در مزرعه) تهیه می شود. از این رو، پرورش دهندگان برای دسترسی به خوراک با کیفیت و دارای فرمول مناسب به کارخانجات تولید خوراک وابسته می باشند. در عوض، پرورش دهنده کنترل مستقیمی بر روش تغذیه دارد و این موضوع بر عملکرد اقتصادی و زیست محیطی مزرعه تأثیر گذار است. هزینه خوراک معمولا 50 تا 60 درصد از هزینه های تولید ماهی در قفس های دریایی را به خود اختصاص می دهد از این رو انگیزه اقتصادی پرورش دهندگان در بهینه سازی مصرف غذا بسیار قوی است. جیره های ارزان قیمت را می توان از مواد غذایی بی کیفیت تولید کرد، اما بعید است هزینه پائین تر آنها جبران کننده افت عملکرد تولید به ازای مصرف اینگونه غذاها باشد. در اغلب موارد، جیره با کیفیت و دارای راندمان بالا ارزش هزینه کرد بالاتر را دارد.
تغذیه مناسب از نظر مقدار غذا، نحوه غذادهی و دفعات تغذیه بر عملکرد تولید و حفظ مواد مغذی تأثیر گذار است. از آنجاکه خوراک منبع پسماند مواد مغذیدر مزارع پرورش است، کاهش این پسماند از نظر اقتصادی و زیست محیطی دارای مزایای مهمی است. بهینه سازی مصرف خوراک به معنای نظارت دقیق بر میزان خوراک مصرفی و در ارتباط با میزان مصرف شده توسط ماهی و رشد حاصله است. استراتژی‌های بهینه‌سازی معمولاً شامل استخدام پرسنل غذادهی مجرّب، سیستم دوربین زیر آب، دستگاه‌های تشخیص پلت و سیستم‌های تغذیه کنترل‌شده توسط رایانه می باشد. همچنین آنالیز منظم شیمیائی محموله های غذا و سوابق عملکرد تولید با استفاده از غذای مورد نظر در انتخاب خوراک اهمیت بالایی خواهد داشت. پایش تغذیه با استفاده از پلت های شناور یا با فروروندگی کند مناسب تر است چرا که می توان از بالا مصرف غذا را نظارت نمود و یا این کار را برای پلت های فرورنده با استفاده از دوربین های زیر آبی انجام داد.
از دیگر موارد دارای اهمیت در اعمال بهترین شیوه های مدیریت برای خوراک، می توان به بهبود ضریب تبدیل خوراک (FCR) و کاهش میزان غذای خورده نشده اشاره نمود. در این زمینه، پایش، آنالیز سوابق رشد، بقا، مصرف خوراک، زمان تغذیه و میزان تغذیه ماهی ها بسیار مهم می باشند. راندمان تغذیه نیز لازم است بر اساس هزینه خوراک به ازاء واحد رشد و یا هزینه خوراک به ازاء واحد رشد در واحد زمان و نه صرفا هزینه هر تن غذای مصرفی محاسبه شود. پرورش دهندگان می توانند با همکاری با کارخانجات تولید خوراک، امکان استفاده از خوراک دارای ضریب تبدیل و هضم پذیری مناسب همچنین منطبق با نیازهای زیستی و روش های تغذیه ای مورد نظر خود را فراهم نموده و به بهبود کیفیت خوراک مصرفی کمک نمایند.
حفظ قدرت انتخاب در نوع خوراک و تامین کنندگان آن می بایست هواره وجود داشته باشد تا شرکت های سازنده نسبت به بهبود مستمر محصول تولیدی تشویق شوند. همه علاقه دارند غذای مورد استفاده از نظر تغذیه ای برای سن و سایز گونه پرورشی در هر مرحله از رشد مناسب باشد.
فرمولاسیون، روش تولید، ترکیب تقریبی و کیفیت خوراک عمدتاً توسط سازنده خوراک تعیین می شود. با این حال، پرورش دهندگان می توانند بر کیفیت خوراک از طریق اعمال قدرت انتخاب و از سوی دیگر همکاری با کارخانجات تولید کننده غذا تأثیر گذار باشند. پرورش دهندگان لازم است غذاهایی را استفاده کنند که با نیازهای غذایی آبزی مطابقت داشته، از قابلیت هضم بالا برخوردار بوده و طی فرآیند مناسبی تولید شده باشد. از این رو می بایست به صورت شفاف نسبت به مشخصات خوراک مطلوب همچون حداقل ترکیب تقریبی، هضم پذیری، درصد خاکه و سایر الزامات خاص گونه پرورشی و یا سیستم پرورشی مورد نظر را برای بهبود تغذیه آگاهی داشته باشند. (پایان قسمت نخست)
