آبزیستان ABZISTAN

وبلاگ آبزی پروری و علوم زیستی

آبزیستان ABZISTAN

وبلاگ آبزی پروری و علوم زیستی

آبزیستان                  ABZISTAN

سلام بر همگی. علی قوام پور هستم، دانش آموخته اکولوژی دریا در مقطع دکتری، تا حدودی فعال در زمینه تکثیر و پرورش آبزیان (به ویژه میگو)، به تازگی (از ابتدای سال 1404) بازنشسته شیلات و بیش از سی سال علاقمند به زمینه های مختلف صنعت آبزی پروری و البته در کنارش، علوم انسانی. این ملغمه رو بذارید در کنار لیسانس ژنتیک و فوق لیسانس بیوشیمی تا دیگه اصلا تعجب نکنید. ولی در این رسانه ، تلاش دارم ، روش های بهینه مدیریت آبزی پروری و مبانی این صنعت را ارائه و ایده های نوین را معرفی کنم. گاه گداری هم دلنوشته ای تا به سنت وبلاگ نویسی پایبند مونده باشم. امیدوارم مطالب وبلاگ آبزیستان مورد پسند بازدیدکنندگان محترم واقع بشه. ضمنا همینجا باید اعلام کنم که این وبلاگ، شخصی و مستقله و به هیچ شرکت و وبسایتی وابسته نیست. اینو عرض کردم تا حساب مطالب منتشر شده در اینجا رو از وبسایت هایی که به نام آبزیستان الی ما شاءالله این روزها در اینترنت مشاهده میفرمایید جدا کرده باشم. پاینده باشید

بایگانی

۱۶۵ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «آبزی پروری» ثبت شده است

اپی ژنتیک در آبزی پروری (کتاب)

جمعه, ۳۰ تیر ۱۴۰۲، ۱۱:۱۸ ق.ظ

اصطلاح "اپی ژنتیک" توسط کنراد وادینگتون در دهه 1940 با معنایی متفاوت از آنچه امروزه درک می شود ابداع شد. در ابتدا،  این واژه اساساً با آنچه امروزه به عنوان حوزه زیست شناسی رشد و چگونگی ایجاد فنوتیپ شناخته می شود، مرتبط بود. با این حال، مفهوم مدرن اپی ژنتیک، یعنی "مطالعه تغییرات میتوزی و/یا توارث پذیر توسط میتوز بر عملکرد ژن که با تغییرات در توالی DNA قابل توضیح نیست" در اواسط دهه 1990 و حدوداً اواخر این قرن ظهور کرد. این زمینه عمدتاً از پیشرفت‌هایی که پس از تعیین توالی ژنوم انسان، تعیین خصوصیات عناصر تنظیم‌کننده و همه فن‌آوری‌های نوظهور برای بررسی جنبه‌های مختلف ژنوم و اپی ژنوم ایجاد شد، بهره برده است. اپی ژنتیک در حال حاضر به عنوان یکی از "موضوعات داغ" زیست شناسی به شمار می آید. تغییرات اپی ژنتیک یا "نشانه ها" را می توان به راحتی شناسایی نمود. این نشانه ها برای درمان تعداد فزاینده ای از بیماری ها، رویکردهای درمانی محسوب می شوند. به عنوان مثال، تحقیقات زیادی در مورد اپی ژنتیک در درمان سرطان در حال انجام است.

در مواجهه با اپی ژنتیک باید سه جنبه بسیار مهم را در نظر گرفت.

نخست، اپی ژنتیک تأثیرات ژنومی و محیطی را برای ایجاد فنوتیپ با یکدیگر ادغام می کند.

دوم، بخشی از واریانس فنوتیپی وجود دارد که نمی توان آن را صرفاً بر اساس تنوع ژنتیکی بلکه با در نظر گرفتن تنوع اپی ژنتیکی توضیح داد.

سوم، تغییرات اپی ژنتیکی توارث پذیر بوده و از والدین به فرزندان و به نسل های بعدی منتقل می شوند.

در مجموع، این امر باعث اجرای تحقیقات در حوزه اپی ژنتیک نه تنها در اکولوژی و تکامل (به دلیل سهم آن در سازگاری با محیط های جدید)، بلکه در کشاورزی و دامداری برای بهبود تولید غذا شده است.

در نتیجه، اخیراً گرایش آشکاری هم به اپی ژنتیک دریایی و هم کاربرد اپی ژنتیک در آبزی پروری ایجاد شده است. یکی از دلایل اصلی این گرایش این است که موجودات آبزی به نشانه های محیطی بسیار حساس هستند. به عنوان مثال، دما در یک جانور خونسرد شدیدتر از یک حیوان خون گرم بر نرخ رشد تأثیر می گذارد. علاوه بر این، بر خلاف پستانداران، به نظر می رسد ماهی ها پس از لقاح دارای مکانیسم برنامه ریزی مجدد و احتمالا زدودن علائم اپی ژنتیکی کمتری هستند و این موضوع انتقال اپی ژنتیک تأثیرات محیطی به نسل بعدی را تسهیل می سازد.

بنابراین، در سال های اخیر علاقه زیادی به کاربرد اپی ژنتیک در آبزی پروری ایجاد شده است.

کتابی که لینک دسترسی به آن در ذیل این مطلب قرار داده شده تحت نام اپی ژنتیک در آبزی پروری، در سال 2023 منتشر و در زمینه همین موضوع واجد اطلاعات بسیار ذیقیمتی است. امیدوارم مورد توجه عزیزان قرار گیرد.

لینک دانلود

  • ali ghavampour

 

ترجمه علی قوام پور

 

شناسائی عوامل کلیدی و عوامل خطر برای بروز بیماری

شبکه های تماس، خطر ابتلا و انتشار یک عامل بیماری زا توسط یک سایت و میزان انتشار آن در یک منطقه یا بخش را تعیین می کنند. دسته بندی روابط کلیدی قابل توجه به ترتیب ریسک عبارتند از: جابجایی حیوانات زنده (از جمله واردات از کشورهای دیگر)، تجارت موجودات غیر زنده و یا فرآورده های آن ها، ارتباطات هیدرولوژیکی (زمینی) و هیدرودینامیکی (اقیانوسی)، تماس با میزبان های وحشی و گونه‌های ناقل/حامل (شامل پرندگان و سایر حیوانات خشکی‌زی)، و انتقال تجهیزات و کارکنان بین سایت‌ها (شکل زیر). مکان‌ها و مناطقی که ارتباطات متعددی با بیرون دارند را به عنوان عوامل" اَبَر توزیع کننده ها" می شناسند چرا که در صورت آلودگی به یک عامل بیماریزا قابلیت انتشار توسط آن ها بسیار بالاست. اما مکان‌هایی که ارتباطات درونی آن ها  بالاست به‌عنوان خزانه آلودگی عمل می‌کنند و در معرض بیشترین ریسک برای ورود عامل بیماریزا هستند.

درک اتصالات و گره‌های کلیدی (به عنوان مثال، سایت‌ها) برای توسعه برنامه‌های نظارتی مؤثر، تعریف مناطق متمایز از نظر اپیدمیولوژیک، و کنترل انتشار پاتوژن در صورت بروز،  موضوعی بنیادی بوده و اهمیت مرکزی دارد.  

  • ali ghavampour

اندرافاضات جناب هوش مصنوعی (7)

پنجشنبه, ۲۵ خرداد ۱۴۰۲، ۰۸:۵۸ ب.ظ

BMP در "پرورش ماهی در قفس"

BMP به معنی " بهترین روشهای مدیریتی" است که به مجموعه فنآوری ها و رهنمودهای مورد استفاده با هدف بهینه سازی تولید و کاهش اثرات سوء فعالیت های آبزی پروری بر محیط زیست اطلاق می گردد.

در پرورش ماهی، برخی از دستورالعمل های قابل پیاده سازی در زمینه BMP عبارتند از:

1- استقرار قفس در مکان مناسب: انتخاب محل مناسب برای استقرار قفس های پرورش ماهی به نحوی که تبادل آب به میزان کافی برقرار بوده و ریسک آلودگی و انتقال بیماری ها تا حد ممکن کاهش یابد.

2- طراحی مناسب قفس: استفاده از مواد اولیه مرغوب و اندازه مناسب در ساخت قفس به شکلی که جریان آب به حد مکفی برقرار بوده، از فرار ماهی ها از قفس جلوگیری نموده و خطر گیرکردن ماهی ها و آسیب رسیدن به آن ها را به حداقل برساند.

3- تراکم مطلوب ذخیره سازی: حفظ تراکم مناسب ذخیره سازی به منظور پرهیز از افزایش جمعیت و اطمینان از رشد مناسب و بازماندگی مطلوب آبزی پرورشی.

4- مدیریت بهینه تغذیه: استفاده از غذا و روش غذادهی مناسب به منظور کاهش پسماند و جلوگیری از غذادهی بیش از حد که می تواند موجب افت کیفیت آب و شیوع بیماری گردد.

5- پایش کیفیت آب: پایش منظم پارامترهای کیفی آب همچون میزان اکسیژن محلول، pH و آمونیاک به منظور حصول اطمینان از بهینه بودن شرایط برای رشد و بازماندگی آبزی پرورشی.

6- پیشگیری و کنترل بیماری ها: بکارگیری روش های امنیت زیستی با هدف جلوگیری از ورود و گسترش بیماری و استفاده از روش های درمانی مناسب در صورت وقوع بیماری.

7- صید و جابجائی مناسب محصول: استفاده از روش های مناسب برای به حداقل رساندن استرس و آسیب به ماهی ها در زمان صید و حمل و نقل محصول.

اجرای این دستورالعمل های مدیریتی می تواند پایداری و سودآوری پرورش ماهی در قفس را بهبود بخشیده و اثرات سوء زیست محیطی این فعالیت را کاهش دهد.

  • ali ghavampour

کتابچه راهنمای حاضر، چندسال قبل با استفاده از چند مرجع و رفرنس زبان اصلی توسط اینجانب ترجمه و نألیف شد و در فضای وب قرار گرفت. بعدتر این کتابچه در پورتال آموزش و ترویج سازمان تات هم منتشر شد و بعد از این سال ها، تصمیم گرفتم در وبلاگ آبزیستان (که در واقع پیش از این ها می بایست انجام می دادم) بارگذاریش کنم. امیدوارم مورد پسند علاقمندان قرار بگیره.

 

لینک دانلود 

  • ali ghavampour

چنین کنند بزرگان- مدیریت آب

چهارشنبه, ۱۷ خرداد ۱۴۰۲، ۰۹:۲۰ ب.ظ

اوایل دهه هفتاد، در دوره خدمت سربازی، کتابی خوشخوان از طرف دوستی به من هدیه داده شد که به جرأت می تونم بگم از جمله کتاب های منحصر به فردی بود که در طول زندگی خوانده ام. نام کتاب " چنین کنند بزرگان" اثر ویل کاپی با ترجمه بسیار دلنشین مرحوم نجف دریابندری بود. 

گرچه آن کتاب، بن مایه تاریخی در کنار طنزی بی پروا داشت اما نام کتاب (که در اصل ترجمه آن "سقوط و افول عملاً همه کس" است) برای همیشه در ذهنم حک شده و در خاطرم خواهد ماند.

از این رو، چند سال قبل تصمیم گرفتم مجموعه فایل های آموزشی تحت همین عنوان را به صورت عمومی تهیه و در زیر بخش های کاربردی به علاقمندان تقدیم کنم. در این مجموعه، ابتدا اهم مطالب در زمینه های مختلف (مرتبط با موضوع منتخب) معرفی و پس از آن، شیوه های مدیریتی بزرگان صنعت آبزی پروری در کشور، عنوان خواهد گردید. در مطلب حاضر، مدیریت آب را به عنوان اولین زیر مجموعه عنوان یاد شده به علاقمندان تقدیم خواهم نمود. توضیح اینکه نام این مجموعه مطالب، صرفا به احترام کار به یاد ماندنی مرحوم دریا بندری انتخاب شده است.

لینک دانلود

  • ali ghavampour

چرخه پیچیده زندگی ماهی سی باس آسیائی

شنبه, ۱۳ خرداد ۱۴۰۲، ۱۰:۵۰ ب.ظ

چرخه زندگی پیچیده ماهی سی باس آسیائی

باراموندی چرخه زندگی پیچیده ای دارد که شامل مراحل زندگی در آب شیرین، مصب رودخانه و دریا است. به طور کلی، در فصل بارندگی، ماهی هایی که به بلوغ جنسی رسیده اند به کمک جریانات قوی در رودخانه ها و انهار به سمت مصب های ساحلی مهاجرت می نمایند.

بین ماه های سپتامبر و مارس در مصب های کم عمق با بستر گلی، ماهی باراموندی به دلیل افزایش رطوبت هوا بهترین شرایط را به لحاظ شوری و دما برای تخمریزی در اختیار دارند. تخم‌ریزی معمولاً در هنگام شب و در زمان جزر و مد انجام می‌شود و به نظر می‌رسد با چرخه ماه قمری در ارتباط باشد. در شب های پس از ماه کامل و ماه نو، بیشترین فعالیت تخم ریزی ثبت شده است.

لاروها پس از تفریخ در زیستگاه های جزر و مدی موقت یا باتلاق های ساحلی مستقر می شوند که به نظر می رسد به عنوان منطقه نوزادگاهی برای ماهی ها تا پایان سال نخست زندگی، منطقه مناسبی باشد. باراموندی های جوان در طول سال اول زندگی خود در تالاب های حرا و دشت های سیلابی رشد نموده و سپس پیش از مهاجرت به رودخانه ها و نهرهای آب شیرین، حرکت خود را به سمت دریاهای کم عمق ساحلی آغاز می کنند. در اینجا سه تا چهار سال را تا رسیدن به مرحله بزرگسالی طی می نمایند. این ماهی ها، تا زمان دسترسی به آب شیرین، در مناطق ساحلی و مصبی باقی می مانند.

  1. ماهی باراموندی در سن 3 تا 4 سالگی از نظر جنسی بالغ می شود. نرها از حدود پنج یا شش سالگی به بعد به ماده تبدیل می شوند، اما برای این تغییر جنسیت به آب شور نیاز دارند. آنها می توانند حداقل تا 20 سال زندگی کنند.
  2. در آغاز فصل مرطوب (اکتبر)، ماهی های رسیده جنسی از رودخانه‌های آب شیرین به مصب‌های ساحلی مهاجرت می‌کنند تا تخم‌ریزی نموده و تخم‌ها و اسپرم‌ها را در آب رها سازند. یک ماده بزرگ می تواند در طول فصل تخم ریزی تا 32 میلیون تخم تولید کند.
  3. تنها 24 ساعت پس از لقاح، بچه ماهی باراموندی تقریباً آماده بیرون آمدن از تخم است.
  4. پس از تفریخ، لاروها هنوز به طور کامل رشد نکرده اند. چشم ها و دهان لارو در این زمان هنوز بسته است و لاروها باید به منابع داخلی مواد مغذی از کیسه زرده متکی باشند.
  5. مد و سیلاب های فصلی در فصول بارش، تخم ها و لاروها را به زیستگاه های حرا و تالاب ها منتقل می کنند. در روز دوم یا سوم زندگی، چشم ها و دهان باز شده و لاروها شروع به جستجو برای غذا می نمایند. اولین موجودات زنده‌ای که لاروها از آن ها تغذیه می کنند زی شناوران ریز همچون کوپه پودا می باشند.
  6. در پایان فصل مرطوب (آوریل)، دشت های سیلابی شروع به خشک شدن نموده و بیشتر بچه ماهی ها به سمت بالادست و آب شیرین مهاجرت می کنند. برخی نیز در مناطق مصبی و خوریات باقی می مانند.
  7. پس از یک سال، اندازه بچه ماهی های باراموندی ها به 30 تا 40 سانتی متر رسیده و به شکارچیان فرصت طلب حریصی تبدیل می شوند.
  • ali ghavampour

چرخه حیات ماهی سی باس آسیائی (Barramundi)

جمعه, ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ۱۲:۲۱ ب.ظ
  • ali ghavampour

تأثیر مواد مغذی حاصل از مزارع پرورش ماهی در قفس بر شکوفایی پلانکتونی، بستگی به جریانات دریائی، لایه بندی دمایی و تبادل مواد بین بستر و ستون آب دارد.

  • ali ghavampour

5 کاربرد عالی ذرات نانو در آبزی پروری

دوشنبه, ۸ خرداد ۱۴۰۲، ۱۱:۵۴ ق.ظ

منبع: سایت nanoCMM

ترجمه: علی قوام پور

آبزی پروری و شیلات با رشدی روزافزون، بطور میانگین درحدود 15 درصد از پروتئین حیوانی مصرف شده توسط 2.9 میلیارد نفر در سراسر جهان را تامین می کنند. حدود 43.5 میلیون نفر به طور مستقیم و 520 میلیون نفر به طور غیر مستقیم در این بخش ها شاغل بوده و به امرار معاش می پردازند.

نانوفنآوری دیگر زمینه ای خاص محققان نیست، بلکه بخش اقتصادی مهمی است که رشد بسیار سریعی داشته و با ارائه محصولات جدید در مقیاس نانو با قابلیت های کاربردی اثر بخشی زیادی در صنایع مختلف داشته است. کلید موفقیت این فنآوری، محصولات نانوساختار اصلاح شده با نانوذرات (NPs) محسوب می شوند.

نانو نقره ها (SNPs) با اندازه‌ بین 1 تا 100 نانومتر در حداقل یک بعد، خواص فیزیکی و شیمیایی منحصربه‌فردی مانند نسبت سطح به حجم زیاد را از خود نشان می‌دهند که با همان مواد در حجم بالاتر متفاوت بوده و واکنش پذیری بالاتری را در پی دارد.

SNP ها به دلیل خواص قابل توجه خود به طور گسترده در زمینه های مختلف مانند انرژی و الکترونیک، تصفیه فاضلاب، محصولات مراقبت شخصی، پزشکی و کشاورزی مورد استفاده قرار گرفته اند.

  1. کاربرد نانو نقره در تولید خوراک آبزیان

یکی از مهمترین کاربردهای نانوتکنولوژی در آبزی پروری در تولید خوراک است که استفاده از نانوتکنولوژی در این موارد مؤثر بوده است:

  • توزیع ریزمغذی ها
  • نانوتوبول های تک غشایی کربنی (SWCNT’s)
  • تحریک رشد
  • تخریب سموم قارچی
  1. کنترل بیماری در گونه های آبزی پرورشی

صنعت آبزی پروری با مشکلات زیادی ناشی از عوامل بیماری زا (باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها) مواجه بوده که معمولاً با استفاده از ضدعفونی کننده های شیمیایی و آنتی بیوتیک ها کنترل می شوند. استفاده از این مواد در مقادیر بالا، دارای محدودیت هایی همچون هزینه بالای دارو، اثرات منفی بر موجودات غیر هدف و افزایش مقاومت در برابر عوامل بیماری زا را در پی خواهد داشت.

مطالعات متعددی نشان داده است که استفاده از ذرات نانو نقره (SNPs) به عنوان عامل ضد میکروبی مؤثر بر باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک، تولید واکسن های مبتنی بر نانوذرات و تولید ابزارهای خاص و حساس تشخیص باکتریایی، قارچی و ویروسی در آبزی پروری ظرفیت مناسبی دارند.

پیشگیری و کنترل بیماری ها در صنعت آبزی پروری از نقطه نظر اقتصادی و زیست محیطی از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل واکسیناسیون در تولید تجاری آبزیان نقش مهمی را ایفا می نماید. در این زمینه نانو واکسن پوشش دار بر علیه  Listonella anguillarum در کپورآسیائی، و نیز سندرم لکه سفید ویروسی و IMNV در میگو تولید شده است.

  1. کاهش هدر رفت مواد مغذی از خوراک

ریخته شدن خوراک آبزیان در آب، نشت مواد مغذی از ذرات خوراک به آب را در پی دارد. به عنوان ماده پوشش دهنده ذرات مغذی می توان از محلول نانونقره استفاده نمود که آب این پوشش را به آسانی تجزیه می کند.

در مطالعه ای که توسط Klinkesorn و Mcclements در سال 2009 در محیط آزمایشگاه انجام شد، مشخص گردید که کپسول گذاری (انکپسوله کردن) قطرات روغن مواهی تون با کیتوزانSNP علاوه بر افزایش قوام فیزیکی سبب کاهش خروج اسیدهای چرب از امولسیون خواهد شد.

  1. نانوتکنولوژی در تصفیه پساب و پسماند آبزی پروری

آلودگی آب یکی از بزرگترین تهدیدات برای صنعت آبزی پروری است. اخیراً کاربرد نانوذرات مبتنی بر آئروژل ها، پلیمرها و کامپوزیت ها، رس های آلی آبگریز و نانوذرات مهندسی شده مغناطیسی برای تصفیه و فیلتراسیون آب مورد بررسی قرار گرفته است.

نانوAu، نانولوله های کربنی نقره، نانو Fe، لانتان (La) و نانو TiO 2 برای حذف آفت کش ها، آمونیاک، فلزات سنگین و فسفات ها از آب و فاضلاب استفاده می شود.  

  1. استفاده از نانو نقره در بسته بندی به نگهداری طولانی تر غذاهای دریایی کمک می کند

ذرات پلاستیک با نانو نقره مخلوط می شوند تا ذرات رزین ضد باکتری ایجاد کنند. بسته بندی با مواد ساخته شده از ذرات پلاستیک ضد باکتری به لطف مکانیسمی که سبب خروج نانوذرات نقره از منافذ روی بسته بندی می شود، می تواند به افزایش ماندگاری غذاهای دریایی کمک کند.

  • ali ghavampour

در فیلم زیر مقایسه ای بین نمونه های آب در بایوفلاک Indoor و Outdoor، همچنین کوپه فلاک مشاهده می نمائید.

لینک دانلود فیلم

  • ali ghavampour