بیوفلاک ، فرصت ها و تهدیدها

اگر کشورهای شرق آسیا ، پس از چندین سال آبزی پروری ، به سیستم های متراکم و مکانیزه روی آوردند و این صنعت را با صبغه ای علمی دنبال نمودند ، در ایران اما این رویکرد خیلی زود در میان دست اندرکاران آبزی پروری به ویژه در صنعت میگو ، هواداران خود را یافت . با این حال دلایلی چند ، از جمله تجربه ناموفق سیستم های متراکم و مدار بسته در قزل آلا و شیوع بیماری در مزارع پرورش میگو ، سبب ایجاد نوعی محافظه کاری و شاید هراس از ورود به عرصه های نوین پرورش آبزیان  در میان دست اندرکاران این زیر بخش شده که می توان گفت بخشی از آن منطقی و بخشی غیر معقول است .

در این زمینه به نظر می رسد اتخاذ رویکردی ایجابی ، منطقی ترین راهکار باشد تا در کنار توسعه شیلات و آبزی پروری ، از تهدیدهای منجر به رکود و یا احیاناً شکست این صنعت در کشور پرهیز گردد چرا که با توجه به مکانیسم های حاکم بر بخش کشاورزی و سایر صنایع و فعالیت های اقتصادی ( بجز حوزه انرژی ) در کشور ، رکود آبزی پروری ، به  تغییر سریع( و غالبا منفی) در دیدگاه مسؤولین نسبت به کلیت صنعت به جای ضرورت رفع مشکلات صنعت جهت غلبه بر تهدیدات و عوامل موجد رکود خواهد انجامید . 

مقاله ای که لینک دانلود آن در ذیل این مطلب تقدیم گردیده ، احتمالاً پیش از این نیز در وبلاگ ارائه شده است اما بی مناسبت ندیدم مجدداً آن را به عنوان معرفی یکی از روش های نوین پرورش آبزیان که شاید به مثابه تیغی دو لبه در روند توسعه این فن مطرح است ، در وبلاگ قرار دهم با این امید که مورد توجه بازدید کنندگان واقع گردد :

لینک دانلود

ریسک فاکتورهای پرورش آبزیان در محیط دریا

یکی از زمینه های بسیار موفق توسعه آبزی پروری ، پرورش این موجودات در محیط دریاست که خوشبختانه کشور ما نیز از چند سال پیش ، با تمرکز سیاست های سازمان شیلات ایران بر "پرورش ماهی در قفس های دریایی " به آن پرداخته است .

اما بالطّبع به موازات معرفی هرفنّآوری به محیط  ، لازم است پیوست زیست محیطی  آن نیز مدّ نظر قرار گیرد تا مبادا ( همچون کثیری از طرح های مشابه) ، مخاطرات اکوسیستمی طرح ، در نهایت به عنوان تهدیدی فراروی توسعه ، مانع از عواید مثبت آن در کشور گردد .

تصویر زیر برخی مخاطرات عمده ناشی از طرح های پرورش ماهی در قفس را نمایش داده است که امیدوارم صرفاً با نگاهی کارشناسانه و به دور از هرگونه پیشداوری مورد توجه قرار گیرد :

تولید کرم ضد آفتاب از گورخرماهی( Zebra Fish)

دانشمندان در Oregon  آمریکا موفق شدند با تولید مصنوعی Gudosol از گورخرماهی، چشم انداز روشنی برای تولید کرم های ضدآفتاب به شیوه بیولوژیک  فراهم آورند .

سایت اینترنتی  Fishsite با انتشار خبری در 24 ماه می 2015 ، این کشف دانشمندان را اعلام نموده است .

این محققین ، با استخراج ژن تولید کننده Gudosol  از گورخر ماهی (Zebra fish) و تولید این ماده شیمیایی به کمک مهندسی ژنتیک ، در حقیقت ، راه تازه و نوید بخشی برای تولید مواد شیمیایی از ارگانیسم های زنده و جانوران عالی تر یافته اند تا این مواد را به صورتی ایمن و با خطرات کمتر در اختیار مصرف کنندگان قرار دهد .

این ماده به صورت طبیعی در بسیاری از جانوران همچون ماهی ها ، پرندگان و دوزیستان تولید شده و به عنوان آنتی اکسیدان در مقابل تابش پرتو ماوراء بنفش عمل می نماید . وجود ژنی که آنزیم لازم برای تولید این ماده را کد می کند در انسان هنوز تأیید نشده در حالیکه در جانوران یاد شده ، این ژن در برابر تابش UV ، فعال و آنزیم EEVS را تولید می کند تا در حضور پروتئینی دیگر، تولید Gudosol نماید که به عنوان آنتی اکسیدان ، مانع تخریب DNA در هسته سلول ها توسط UV گردد .

حال ، دانشمندان آمریکایی پس از استخراج این ژن و کلون نمودن آن در مخمر ، Gudosol  را تولید و ابراز امیدواری کرده اند که از این طریق می توان ترکیب شیمیایی مذکور را ( البته پس از انجام آزمایشات جهت اخذ مجوز مصرف انسانی ) در حجم انبوه تولید و به بازار عرضه نمود .

مقاله کنترل بیماری لکه سفید ویروسی در میگو

مقاله ای که لینک اون در این مطلب قرار گرفته رو ، دو سه سال پیش ترجمه کرده و در وبلاگ آبزیستان قرار دادم. اما با توجه به نیاز روز ترجیح دادم اون رو بار دیگه در اینجا تکرار کنم تا علاقمندان به کاردرکنار بیماری متوجه بشن که این روش ، راه خیلی سخت و دشواری نیست ( البته اگر در کنار اون قبول کنیم که کار در کنار بیماری برای خودش ضوابطی داره ) ...

لینک دانلود

کرم های دریایی مورد استفاده در آبزی پروری تایلند

در تایلند سه نوع پلی کت ( کرم های پرتار دریایی ) در کارگاه های تکثیر میگو مورد استفاده قرار می گیرد :

 Glycera dibranchiate 

Glycera dibranchiate  : این کرم معمولا رنگ قرمز تیره ای دارد و از جنگل های حرّا و بسترهای گلی جمع آوری می شود . عرضه این نوع کرم رو به کاهش بوده و به گفته آقای دکتر Surasak Dilokkeart بیش از 50 درصد از آنها ناقل بیماری می باشند .   

Arenicola marina 

Arenicola marina رنگ این کرم بیشتر متمایل به خاکستری است ، درچین پرورش داده شده و  وارد تایلند می شود .خریداران این کرم ها معمولا بر روی آنها تست بیماری و ارزش غذ ایی ( پروفیل بافتی) انجام می دهند .

Perinereis nuntia

Perinereis nuntia رنگ این کرم معمولا صورتی روشن بوده و از سواحل ماسه ای جمع آوری می گردد .

این کرم کمتر از دو کرم دیگر ناقل آلودگی است با این حال میزان عره آن کمتر بوده و ارزش غذایی متفاوتی ( بر اساس محموله و منطقه جمع آوری ) دارد .

 غالباً مراکز تکثیر بزرگ ترجیح می دهند از کرم P. nuntiaاستفاده کنند و دو کرم دیگر در کارگاه های تکثیر کوچکتر انجام می شود . تحقیقات نشان داده است که با تغذیه روزانه 20 تا 30 درصد از توده زنده مولدین با این کرم ، هر مولد قادر به تولید 2.5 تا 3 میلیون ناپلی است ( در متن گونه مولد آورده نشده است ) .این مقدار تقریبا دوبرابر عملکرد تولید با استفاده از دو گونه دیگر می باشد .به علاوه تغذیه با کرم P. nuntia سبب افزایش بازماندگی لاروی از مرحله ناپلی تا پست لارو به میزان 20 تا 30 درصد نسبت به سایر گونه های کرم دریایی می گردد .

منبع ( سایت شریمپ نیوز).

مدیریت غذادهی در پرورش میگو

در این مطلب با توجه به اهمیتی که مدیریت تغذیه در مزارع پرورش میگوی کشور داره و با عنایت به قرار داشتن در ماه های انتهایی دوره پرورش تصمیم گرفتم پاورپوینتی که توسط کارشناس خارجی شرکت هوورراش ( بوشهر) در سال 2009 در این زمینه ارائه  شده قرار بدم . مطالعه این پاورپوینت رو به علاقمندان توصیه می کنم .

لینک دانلود

مزایای اکواپونیک

دلیل بوی بد ماهی چیست ؟

بوی بد ماهی در نتیجه فرآیند متابولیکی طبیعی است که طی تجزیه گوشت ماهی حاصل می گردد .

در ماهیچه ماهی ها ( بویژه ماهیان دریایی ) ترکیبی به نام تری متیل آمین اکسید (TMAO) وجود دارد که در تنظیم اسمزی این ماهی ها و نیز تثبیت ساختار پروتئین موجود در بدن ماهی های اعماق ( که بر اثر فشار زیاد در شرایط عادی در معرض تخریب قرار دارند) نقش مهمی ایفا می نماید. پس از مرگ ماهی ، تجزیه باکتریایی این ترکیب ، سبب انجام واکنش های زیر می شود :

آب +NAD ⁺  +تری متیل آمین= TMAO + NADH 

 آب +دی متیل آمین=  TAMO    

در شرایط عادی شاخص فساد ( عدم تازگی ) ، غلظت تری متیل آمین در ماهیچه ماهی است .

ازآنجا که هردو ترکیب دی و تری متیل آمین ( که ترکیب این دو با هم ایجاد کننده بوی بد در ماهی و سایر آبزیان دریایی است ) ماهیت قلیایی دارند ، می توان با استفاده از مخلوط سرکه رقیق ، آب لیمو و بی کربنات سریم ، این ترکیبات را در محصولات دریایی خنثی و در نتیجه بوی بد حاصله را برطرف نمود . (منبع : The Chemical Basis Of Everyday Phenomena) .

پسوند نام میگوی وانامی ( Boone 1931) از کجا آمده است ؟

این مطلب رو هرچند عقیده دارم از اون مصادیق " علم لا ینفع " هست ، ولی به نظرم اومد به عنوان مطلبی که شاید روزی به کار کسی بیاد که در این زمینه می خواد چیزی بنویسه بد نیست در خاطره آبزیستان حک بشه . 

اینکه چرا شناسنامه وانامی رو حتی تا این حد از دقت ، دنبال کرده اند خودش حسرت برانگیزه ولی جای شکایت نداره چون ما به جز میگوهای بومی سرزمینمون خیلی دیگه  از مایملکمون هم بی شناسنامه مونده که گهگاه توسط این و آن به سرقت می ره و بزرگترین واکنش ما ( اگر انجام بشه ) اعتراض مکتوب به یونسکو بوده ( که در بسیاری از موارد همین هم انجام نشده ) .

به هرحال ، در خصوص نام میگوی وانامی به استناد سایت Shrimp News چنین گفته شده :

سال ها قبل از اینکه پرورش دهندگان ، میگوی لیتوپنئوس ( پنئوس ) وانامی رو بشناسند ، در تاریخ 25 مارس 1926 ، جانور شناسی به نام دکتر Willard Gibbs Vanname نمونه ای از این میگو رو به موزه تاریخ طبیعی آمریکا فرستاد . در اون زمان گویا به این نمونه توجهی نمی شه و صرفاً در الکل نگهداری می شه تا اینکه پنج سال بعد یعنی در سال 1931 یکی از زیست شناسان موزه به نام خانم Pearl Lee Boone این میگو را به عنوان یک گونه جدید توصیف می کنه . ایشون به احترام نام اهدا کننده نمونه میگوی مورد نظر ، با توجه به اینکه میگو از خانواده پنائیده بوده ، اسمش روPenaeus vannameiمی ذاره و پرانتز انتهای نام وانامی ( Boone 1931) نام خودش به عنوان معرفی کننده گونه هست . به این ترتیب میگوی Penaeus vannamei Boone, 1931به دنیای جانور شناسی معرفی شد .

گرم شدن اقیانوس ها و آوارگی آبزیان

کارشناسان محیط زیست در یک مطالعه تازه دریافته‌اند که بروز تغییرات در الگوی پراکندگی گونه‌های آبزیان در شرایطی که آب اقیانوس‌ها گرم می‌شود ادامه پیدا می‌کند و این وضعیت بر گونه‌های مهم تجاری و صنعت ماهیگیری تاثیر چشمگیر خواهد داشت.

 به گزارش ایسنا، این کارشناسان در بررسی روی پراکندگی گونه‌های آبزیان در آب‌های شمال شرق آمریکا دریافتند با گرم‌تر شدن اقیانوس‌ها که دو تا سه برابر سریع‌تر از میانگین جهانی در حال رخ دادن است گونه‌های مهم به لحاظ تجاری به تغییر پراکندگی‌شان ادامه خواهند داد.

یافته‌ها حاکی از آن است که دمای آب اقیانوس‌ها نقش مهمی در وجود زیستگاه‌های مناسب برای گونه‌های مهم تجاری بازی می‌کند. در این مطالعه همچنین آشکار شد که دمای سطح آب در خلیج "ماین" طی یک دهه گذشته ۹۹ درصد سریع‌تر از اقیانوس‌های جهان در حال گرم‌تر شدن است.

کارشناسان محیط زیست تاکید دارند که تغییر مکان و جابه‌جایی بسیاری از گونه‌ها به سمت شمال در حال رخ دادن است و این تغییرات به طور مستقیم بر صنعت ماهیگیری تاثیر می‌گذارد.

به گزارش شبکه اخبار محیط زیست، متخصصان آمریکایی اظهار داشتند: این جابه‌جایی قطعا پیامدهای متفاوتی خواهد داشت. برای مثال گونه‌هایی که در حال حاضر در آب‌های Mid-Atlantic Bight و Georges Bank هستند در آینده از زیستگاه مناسب برخوردار خواهند بود زیرا می‌توانند با افزایش دما به سمت شمال تغییر مکان دهند اما گونه‌های موجود در خلیج ماین ممکن است بیشتر با کاهش چشمگیر در گستره زیستگاه‌های مناسب روبرو شوند.

منبع: خبرانلاین