بهترین شیوه های مدیریت در آبزی پروری (BMP’s)- قسمت هفدهم
ترجمه: علی قوام پور
اگر یک عامل بیماریزا از طریق یکی از شبکه های تماس وارد سایت (مزرعه و یا مجتمع پرورش) شود، عوامل جانبی دیگری نیز درکنترل احتمال بروز بیماری دخالت می کنند. برای بروز بیماری، حضور گونههای میزبانِ حساس ضروری است اما شرایط محیطی نیز می بایست برای این بروز مساعد باشد. در میان تمامی عوامل کلیدی برای بروز بیماری، اگرچه همگی اهمیت بسیاری دارند ولی به دلیل خونسرد بودن گونه های مورد استفاده در آبزی پروری، دمای آب غالباً نقشی کلیدی در تعیین شرایط وقوع بیماری می باشد ( Tylor و همکاران).
تشخیص آستانهها و مقادیر مجاز برای بیماری، امکان تعیین شاخصهای خطر و گلوگاه های پرریسک را فراهم نموده و میتواند به شناسایی موارد پرخطر در زمان و مکان کمک کرده و به روند نظارت و کنترل مؤثر کمک کند.
شیوه پرورش در سطح سایت نیز برای مدیریت بروز بیماری عنصری بسیار کلیدی است. همانگونه که پیشتر نیز گفته شد روش پرورش و تماس ها و ارتباطات انجام شده با اطراف میزان ریسک ورود عوامل بیماریزا را تعیین می نماید. اما روش های بهینه پرورش می تواند این خطر را کاهش داده و یا در صورت ورود عامل بیماری زا احتمال شیوع آن را کاهش دهد.
مشخص بودن منشأ جمعیت لارو و بچه ماهی معرفی شده به استخر برای ذخیره سازی ایمن و بی خطر بسیار حائز اهمیت بوده و انجام روش های مناسب امنیت زیستی خطر ورود عوامل بیماری زا به مزرعه را کاهش خواهد داد.
با نظارت منظم و تشخیص زودهنگام ورود عوامل بیماریزا می توان خطر بروز، شیوع و خسارات ناشی از بیماری را کاهش داد. همچنین در مواردی، واکسیناسیون و رژیم های درمانی مناسب، واجد اهمیت فراوانی است.
به حداقل رساندن عوامل استرس زا در زمان پرورش همچون تراکم بیش از حد و یا جابجایی و دست کاری های زیاد، همچنین قرار گرفتن در معرض حضور شکارچیان برای کاستن از اثرات بیماری اهمیت بالایی دارد.