بهترین شیوه های مدیریت در آبزی پروری (BMP’s)- قسمت چهاردهم
ترجمه : علی قوام پور
در سامانه های مبتنی بر احداث سازه های پرورش برروی زمین (نظیر استخرهای خاکی و ...)، تعریف آستانه درون استخر ( خروجی) برای شاخص یوتروفیکاسیون و شیوههای مناسب برای دفع پسماند بین دو دوره متوالی پرورش، دو اقدام مهم مدیریتی محسوب می گردند با این حال، اتکاء به تعیین غلظت نسبتاً محدود در خروجی استخرها و مزارع انفرادی برای برآورد آبدهی تجمعی سایت ها راهکار دقیقی نخواهد بود. در برخی شرایط، بسته به میزان رقت و ویژگیهای هیدرودینامیکی پهنه دریافتکننده پساب، ممکن است تخلیه از چند استخر یا مزرعه، به جای خروجی های متعدد به صورت یکجا و به شکل خروجی متمرکز (نظیر قراردادن لوله خروجی در زیر آب) انجام شود. این روش، همراه با درجاتی از تصفیه در استخرهای فرآوری پساب، در واقع راه حل استاندارد مهندسی بهداشت برای حل مشکل تخلیه پساب شهری از چند منبع تخلیه مواد مغذی و آلی می باشد.
در عمل، یک شبکه مرکب از استخرهای آبزی پروری مبتنی بر غذادهی را می توان بر حسب جمعیت معادل (Population Equivalent) تعریف نمود. برای محاسبه PEQ در ارتباط با خروجی مواد آلی و معدنی بر حسب دبی سالانه، می توان از مدل های فیزیولوژیکی ساده استفاده کرد. مدلهای پیچیدهتر مانند FARM را نیز میتوان برای برآورد مجموع پسماند و پساب خروجی مزارع پرورش به کار گرفت. طراحی، ابعاد و شیوه اجرای شبکه های فاضلاب برای پساب شهری، که عمدتاً در بسیاری از نقاط جهان معمول و اجرائی شده، بیش از سامانه های آبزی پروری مورد استقبال و کاربری واقع شده است. علاوه بر این، دستورالعملمدیریت یکپارچه مناطق ساحلی رابطه بین خروجی پسماند مناطق شهری باکیفیت آبهای مجاور، اعم از رودخانه یا منابع ساحلی را پیشبینی میکند. توصیه می گردد در مدیریت یکپارچه آبزی پروری در مزارع، به این آموزه های مهم در سایر رشته های صنعتی و علمی نیز توجه شود.
مفاهیم فوق برای اقدامات مربوط به آبزی پروری مستقر در خشکی اعمال می شود، با این حال پهنه بندی در آب های ساحلی به عنوان مبنایی برای مدیریت یکپارچه، در حال حاضر بر کاربرد مدل های ریاضی مختلف مبتنی است. Ferreira و همکاران برای سازمان خواروبارجهانی ملل متحد، بررسی جامعی را برای ارزیابی ظرفیت تحمل سیستمی (توأم) و منطقه ای (در مقیاس مزرعه) ارائه نموده است.
برای آبزی پروری دریایی، راهبرد مناسب مدیریت یکپارچه، انتقال سازههای پرورش به آبهای عمیقتر در مناطق دور از ساحل است. بر اساس تجزیه و تحلیل سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) که توسط Kapetsky و همکاران انجام شده، در این حوزه مناطق مناسب و مکفی برای پرورش موجود بوده وکاهش اثرات زیست محیطی قابل توجه می باشد. با این حال، در این مورد نیز هزینههای سرمایه گذاری در ارتباط با سیستم های مهارو بهبود تولید، همچنین هزینه های جانبی برای حمل و نقل و افزایش ریسک وجود دارد که می بایست در تعرفه های بیمه ای منعکس گردد. در مجموع، این هزینهها منجر به رقابتپذیری پایینتر در بخش سرمایه گذاری شده و تنها در صورتی قابل قبول خواهد بود که مزیت های مرتبط با بهبود کیفیت محصول و سازگاری با محیط زیست لحاظ شود.