پرورش میگو در هند، راهکارهای توسعه
پرورش میگو در هند
ابزارهای لازم برای تقویت "حماسه موفقیت"
نوشته: دکتر Manuj Sharma
ترجمه: علی قوام پور
نشریه: Aquaculture Spectrum، ژانویه 2023
پرورش میگوی هند از زمان شروع رشد چشمگیری را شاهد بوده به نحوی که اکنون هند به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان میگو در جهان تبدیل شده است. صادرات میگوی هند (در سال 2022) بیش از 5 میلیارد دلار ارزش داشته و این میزان ارزآوری، زندگی افراد بی شماری را به ویژه در میان جوامع روستایی و ماهیگیران کشور متحول ساخته است.
توسعه پرورش میگو همچنین، فرصت های شغلی زیادی را برای جمعیت روستایی و ساحل نشینان فراهم کرده، وضعیت اجتماعی-اقتصادی آنها را ارتقاء و امنیت غذایی این جمعیت را تأمین نموده است. رشد این صنعت در کشور باعث مهاجرت معکوس و توسعه مشاغل جانبی همچون فروشگاه های مواد غذایی و خواروبارفروشی، تجهیزات الکتریکی، لوازم پزشکی، رستوران ها، پمپ بنزین، خدمات حمل و نقل و چندین مورد دیگر شده است. از این رو، می توان گفت که توسعه پرورش میگو، زندگی مردم روستایی و جوامع ساحل نشین را در سراسر منطقه ساحلی کشور هندوستان تغییر داده و معیشت با کیفیت و مناسبی را برای آنها رقم زده است.
به طور خاص، پرورش میگو بطور مستقیم و غیر مستقیم به ازاء هر هکتار، برای 10 تا 15 نفر شغل ایجاد می کند. از این رو پرورش‌دهندگان میگو را می‌توان به‌عنوان «کارآفرینان آبزی پرور» درکشور در نظر گرفت که زمینه اشتغال میلیون‌ها نفر را فراهم نموده اند.
علاوه بر این، صنعت پرورش میگو برای جوانان جویای کار، گزینه شغلی مناسبی در بازار کار رقابتی و ناامن موجود فراهم کرده است. از منظر دیگر، 10 درصد از درآمد 5 میلیارد دلاری کشور هند از طریق صادرات میگو، میزان پولی است که این صنعت به جامعه کارگری ارائه نموده است.
پرورش میگو همچنین با ایجاد شغل برای زنان، به ویژه در کارخانه های فرآوری و ایجاد استقلال مالی برای ایشان، زندگی آن ها را در مناطق ساحلی روستایی بهبود بخشیده است.
دستاوردهای صنعت پرورش میگو در هند عمدتاً به دلیل نقش کلیدی حمایتی دولت و نهادهای نظارتی همچون وزارت شیلات، کارگروه ملی توسعه شیلات (NFDB)، سازمان توسعه صادرات محصولات دریایی (MPEDA)، سازمان آبزی پروری ساحلی (CAA) و موسسات زیر مجموعه شورای تحقیقات کشاورزی هند (ICAR) امکان پذیر گردیده است.
مشارکت MPEDA در توسعه پرورش میگو و ارتقای صادرات برای رشد صنعت بسیار مهم بوده و ساختار حاکمیتی CAA در ایجاد چارچوبی که عملکرد مناسب صنعت پرورش میگو شامل مزارع پرورش، کارگاه های تکثیر، کارخانجات خوراک و سایر تأمین کنندگان نهاده ها را تضمین نماید، بسیار ستودنی بوده است.
طرح های اخیر ارائه شده توسط دولت همچون Pradhan Mantri Matsya Sampada Yojana (PMMSY)، که اولین سیاست بزرگ و مستقل کشور هند برای توسعه آبزی پروری است در کنار صندوق توسعه زیرساخت های شیلاتی (FIDF) ارکان تقویت آبزی پروران و دست اندرکاران این صنعت در این فعالیت پرسود را تشکیل داده است.
رشد سریع هند در تولید میگو پرورشی در سراسر کشورهای پرورش دهنده به خوبی شناخته شده و اکنون این کشور به عنوان یکی از برجسته ترین تولیدکنندگان میگو در جهان شناخته می شود.
لازم به ذکر است تاکنون تنها سطح را خراشیده ایم (در ابتدای راه هستیم) و با ایجاد زیرساخت های بیشتر، پتانسیل و زمینه مناسبی برای توسعه صنعت و ایجاد فرصت های شغلی بیشتر برای جمعیت رو به رشد در کشور وجود دارد.
با این حال، عوامل خاصی نیازمند توجه و تمرکز بیشتر موجود است تا از پایه گذاری بستری مناسب و مستحکم برای تداوم توسعه صنعت میگو در آینده اطمینان حاصل شود. برخی از عوامل کلیدی و اصلاحات در سیاست گذاری که کشور هند برای تسهیل تجارت در صنعت پرورش میگو به آن نیاز دارد در زیر فهرست شده است.
- ارتقاء بازار مصرف داخلی
کشور هند دارای یک میلیارد و 400 میلیون نفر جمعیت است که همچنان رو به رشد بوده و سوءتغذیه در میان اقشار ضعیف جامعه موضوع مهمی است که می بایست به آن رسیدگی شود. اگرچه صادرات برای ایجاد ذخایر ارزی حیاتی است، همه‌گیری COVID-19 و بحران اقتصادی جهانی به ما آموخت که برای مقابله با بحران های مشابه در آینده لازم است خودکفا باشیم.
نخست وزیر کشور هند بر تبدیل این کشور به کشوری مستقل (Aatma Nirbharat) تأکید نموده و بر اساس این چشم انداز لازم است به ترویج مصرف میگو در بازار داخلی با شدت بیشتری پرداخته شود چرا که میگو یک وعده غذایی بسیار مغذی، سرشار از پروتئین، دارای چربی های سالم و مواد معدنی است که گنجانده شدن آن در رژیم غذایی خانوار می تواند بر مشکلات مربوط به سوء تغذیه غلبه نماید.
اگر 50 درصد از جمعیت کشور هند سالانه در حدود نیم کیلو میگو مصرف کنند، نیمی از کل تولید فعلی میگو در هند جذب سفره خانوار داخلی شده و این موضوع علاوه بر کاهش وابستگی صنعت به صادرات برای بازاریابی، به پایداری این صنعت معیشت زا کمک خواهد نمود.
برای ترویج مصرف داخلی میگو، ترغیب توسط افراد مشهور، حمایت دولت در قالب یارانه و طرح‌هایی برای کارآفرینان نوپایی که قصد دارند فروش میگو را در قالب دوره گرد بر روی چرخ دستی به فروش برسانند، فروش واسطه ای (B2B)، تأسیس رستوران‌های عرضه غذاهای دریایی، عرضه محصولات با ارزش افزوده یا مشاغل تحویل درب منزل باید به بهترین شکل ممکن مورد حمایت واقع شوند. حتی برای عرضه در کنار سایر غذاهای غیر گیاهی معرفی میگو به جامعه غیر گیاهی کشور اهمیت بیشتری پیدا خواهد نمود. بالطبع افزایش مصرف داخلی از کل صنعت میگو و پرورش دهندگان حفاظت خواهد نمود.
- آبزی پروری باید هم تراز با کشاورزی در نظر گرفته شده و تعرفه برق مربوط به آن تعدیل گردد.
تقاضا برای در نظر گرفتن آبزی پروری هم تراز با کشاورزی و ارائه کلیه تسهیلات و امتیازات مربوط به بخش کشاورزی برای آبزی پروری، موضوعی مسبوق به سابقه در هند است. حل این موضوع، انقلاب آبی را به معنای واقعی در این کشور آغاز خواهد نمود.
تمامی بانک ها و مؤسسات اعتباری عمده به دلیل فقدان شرایط لازم اعتباری در آبزی پروری و صیادی از حمایت مالی این صنایع خودداری می ورزند. در حال حاضر لازم است آبزی پروری نیز همچون فعالیت کشاورزی تحت حمایت بیمه های محصولات قرار گیرد تا این صنعت در مقابل خسارات ناشی از بیماری ها و بلایای طبیعی حمایت و ایمن گردد.
پرورش میگو برای تولید مداوم و بدون مشکل نیاز به تأمین برق به صورت 24 ساعته در هفت روز هفته دارد. در وضعیت فعلی، تعرفه های دولتی خاص ایالتی، موجب بروز اختلاف در بین پرورش دهندگان گردیده است.
این تفاوت باعث بالا رفتن هزینه تولید برای پرورش دهندگان در برخی استان ها می شود، در حالی که بازار جهانی، میگوی هند را به عنوان محصولی از کشور هند می بیند تا میگوی تولید شده در یک ایالت خاص از این کشور. تعرفه یکسان برق برای تمامی ایالت ها، برای متعادل کردن هزینه تولید و هماهنگی بین پرورش دهندگان، امری لازم به شمار می رود.
- اصلاح لایحه سازمان آبزی پروری ساحلی تغییر دهنده بازی خواهد بود
سازمان آبزی پروری ساحلی (CAA) نقش برجسته ای در نظم بخشیدن به صنعت پرورش میگو ایفا نموده است. با این حال، موارد خاصی همچون تسهیل در روند ثبت نام در سامانه وجود دارد که بهتر است به وظایف خود اضافه کنند. در حال حاضر این فرآیند بسیار پیچیده و زمان بر است. این رویه شامل چندین مقام حاکمیتی از چند اداره دولتی گردآمده در کمیته ای در سطح ناحیه است که صدور مجوز برای واحدهای پرورش میگو را بر عهده دارد. در ایجاد هماهنگی و تجمیع اعضاء کمیته و ارائه مجوز برای تعداد زیادی از مزارع، مشکلاتی عملی مشاهده می شود. هرچه این فرآیند آسان‌تر باشد، کار افرادی که قصد توسعه مزارع پرورش میگوی خود را دارند ساده تر خواهد بود. با بهبود فنآوری دیجیتال در کشور، تشریفات ثبت و تمدید مجوزهای مزارع تا حد امکان می بایست به صورت آنلاین انجام شود.
CAA همچنین بایستی الزامات ویژه ای برای مزارع و کارگاه های تکثیر لحاظ نماید. علاوه بر این مراحل ثبت برای احداث مراکز مولد سازی (BMC) را نهایی نموده و این فرآیند را در قانون CAA برای تسهیل در این فعالیت وارد کند. زیر بخش پرورش میگو پس از تصویب قانون آبزی پروری ساحلی در سال 2005 در کنار حفاظت از محیط زیست ساحلی، به طور سازمان یافته ای رشد داشته است. با این حال، شکاف های خاصی در قانون وجود دارد که باید برطرف شود. دولت باید برخی از مقررات قانون آبزی پروری ساحلی 2005 را اصلاح کند تا از طریق تمرکز زدایی، از ثبت سریع مستندات رهگیری و پایش، کنترل مصرف آنتی بیوتیک ها و برطرف شدن تناقضات در قانون اطمینان حاصل نماید.
CAA لایحه اصلاحی را به دولت هند پیشنهاد کرده است. اصلاحات این لایحه باید به این مسائل پرداخته و بخش آبزی پروری را به شیوه ای سازگار با محیط زیست به جایگاه های بالاتر و جدیدتری سوق دهد.
- سیاست یکپارچه اجاره زمین
برای تحقق انگیزه های PMMSY Yojana (برنامه دولت هند برای حفاظت و مدیریت منابع آب)، کشورهند باید سیاست اجاره زمین برای تخصیص منابع مربوط به فعالیت های آبزی پروری را به صورت ملی اتخاذ نماید. این امر تمامی صیادان، کارآفرینان و سایر افراد علاقه مند را قادر می سازد تا وارد فعالیت آبزی پروری شوند.
علاوه بر سیاست اجاره زمین برای مزارعی که از آب شیرین و آب شور استفاده می کنند، مجوز اجاره فضا برای کشت قفس در کانال ها، آبگیرها و سایر منابع آب آزاد می بایست در نظر گرفته شود تا در صنعت آبزی پروری تنوع ایجاد شود چراکه: "تنوع بیشتر در صنعت معادل است با تنوع بیشتر در فرصت های شغلی". آزاد سازی چنین منابعی فرصت هایی را برای توسعه پرورش ماهی نیز ایجاد ساخته و به زودی هند را به "ظرف غذا برای جهان" تبدیل نموده و هم زمان " غذا و منفعت بیشتر برای همه " را موجب خواهد گردید.
سیستم اجاره زمین برای پرورش در آب لب شور در گجرات به شیوه مناسبی تدوین شده و می توان چنین سیستمی را برای سایر ایالت های کشور هند نیز در نظر گرفت. روش های مشابهی را نیز می توان برای پرورش آبزیان آب شیرین و آب شور در منابع درون سرزمینی (Inland) نیز تدوین کرد.
به طور خلاصه، همیاری افراد، پرورش دهندگان و سایر ذینفعان در سطح ملت و دولت هند می تواند، پرورش میگو و آبزی پروری را به عنوان راه حل مستقیم برای چشم انداز این کشور در راستای تحقق شعار "تولید و صادرات مضاعف در جهت درآمد مضاعف برای پرورش دهندگان" ، مطرح سازد.
