بهترین شیوه های مدیریت در آبزی پروری (BMP's)- قسمت ششم
ترجمه : علی قوام پور
برنامه ریزی فضایی و پهنه بندی
برنامه ریزی فضایی برای آبزی پروری در ساده ترین شکل آن، می بایست از سلسله مراتب اساسی به شرح ذیل پیروی نماید:
1. هدف گذاری و امکان سنجی در سطح ملی
2. منطقه بندی فعالیت ها در سطح منطقه ای
3. مکان یابی برای مزارع آبزی پروری منفرد
4. توسعه مناطق تحت مدیریت آبزی پروری ( Aquaculture Management Areas: AMAs)
در این بخش، در درجه اول بر منطقه بندی در سطح ملی و منطقه ای تمرکز گردیده است. انتخاب مکان و توسعه منطقه مدیریت آبزی پروری به ترتیب در بخش مدیریت کیفیت آب و مدیریت بیماری ها با جزئیات بیشتر مورد بحث قرار خواهد گرفت.
هدف گذاری و امکان سنجی در سطح ملی
هدف گذاری به دولت ها کمک می کند تا به طور فعال و راهبردی برای توسعه و مدیریت پایدار آبزی پروری برنامه ریزی نمایند. اهداف اصلی در این مرحله، مرزبندی واحدهای مدیریتی و اکوسیستم، تبیین اهمیت نسبی اهداف توسعه ای و حفاظتی و همچنین حصول اطمینان از این موضوع می باشد که ذینفعان به خوبی از هزینه ها و مزایای توسعه صنعت آبزی پروری آگاه هستند.
اجرای این مرحله بایستی توسط کارگروه آبزی پروری در سطح ملی هدایت شود. در طول این فرآیند، ضروری است این کارگروه از نزدیک با ذینفعان مربوطه از جمله مقامات دولتی، سیاست گذاران، محققین، پرورش دهندگان، ماهیگیران و سایر کاربران رقیب در محیط زیست دریایی مشورت نماید تا از اجرای هماهنگ، متعادل و موفق در برنامه ریزی اطمینان حاصل شود.
کارگروه آبزی پروری باید این فرآیند را با ارزیابی اولویت های ملی برای آبزی پروری، هدف گذاری توسعه (امنیت غذایی، درآمدزایی و غیره) و اهمیت نسبی آبزی پروری در زمینه اولویت های حفاظت از محیط زیست و سایر صنایع آغاز کند.
این امر به تعیین جهت و مقیاس توسعه در کشور کمک خواهد نمود. در فرآیند هدف گذاری، کارگروه می بایست سه نوع از اطلاعات پایه را که قابلیت تأثیر گذاری بر روند توسعه را دارند به شکل جامع گردآوری و بررسی کند:
الف: داده های مربوط به آبزی پروری (موقعیت مزرعه، تولید و منطقه)، که به برنامه ریزان کمک می کند تا وضعیت فعلی آبزی پروری در کشور، کیفیت داده ها و نیز شکاف های موجود در دسترسی به داده ها را ارزیابی کنند.
ب: ارزیابی اقتصادی (تقاضای بازار ملی و بین المللی)، که به برنامه ریزان در انتخاب گونه های هدف و محدودیت های موجود در زمینه بازار برای محصولات آبزی پروری کمک خواهد نمود.
ج: چشم انداز سیاست گذاری و ابزارهای نظارتی (سیاستها، قوانین و نهادهای موجود در زمینه آبزیپروری)، که به برنامهریزان کمک میکند تا زمینههایی را که مقررات در آنها ممکن است نیاز به تقویت یا حتی قانون گذاری داشته باشند شناسایی و نقش و مسئولیت تمامی نهادهای نظارتی و حاکمیتی را تعیین نماید.
در نهایت، هدف گذاری، فرآیندی مشتمل بر جمعآوری داده ها است که به برنامهریزان و حاکمیت در سطح ملی کمک میکند تا وضعیت آبزی پروری و آنچه برای حصول اطمینان از آیندهای موفق و پایدار در این صنعت لازم است ارزیابی کنند.