مدیریت آب در مزارع پرورش میگو ( بخش دوم)
pH
pH در واقع بیان کننده میزان غلظت یون هیدروژن در آب ( به بیان ساده تر ، بیانگر وضعیت اسیدی و یا بازی آب ) و معادل " لگاریتم منفی غلظت یون هیدروژن " می باشد .
مقدار pH بین 0 تا 14 در نوسان است . آب مقطر دارای 7=pH ( خنثی) بوده ، مقادیر بیش از آن نشان دهنده محیط قلیایی ( بازی ) و کمتر از آن اسیدی است .
عوامل مؤثر بر میزان pH در استخر عبارتند از :
- غلظت گاز Co2 در آب ( افزایش دی اکسید کربن در آب سبب کاهش pH می گردد و بالعکس ، به این ترتیب ، جذب Co2 آب توسط فیتوپلانکتون ها در روز سبب افزایش pH می گردد و در شب ، تولید این گاز طی تنفس سلولی توسط فیتوپلانکتونها و سایر موجودات زنده دیگر در محیط استخر ، pH را کاهش خواهد داد ) .
- قلیائیت : یون های بی کربنات و کربنات موجود در آب عامل کنترل pH از طریق آزاد سازی یا جذب CO2 می باشند . به همین سبب ، کاهش قلیائیت آب ، نوسانات pH را افزایش می دهد .
در ابتدای آبگیری استخرهای پرورش ، pH تابع قلیائیت آب استخر می باشد . با این حال ، پس از آغاز فعل و انفعالات زیستی توسط گیاهان ، باکتری ها و جانوران موجود در استخر ، تغییرات pH به صورت چرخه های روزانه شکل می گیرد . این تغییرات به نحوی است که بیشترین میزان pH در زمان قبل از غروب ( در لایه های سطحی آب ، جایی که دارای بالاترین شدت فتوسنتزاست ) و کمترین مقدار ، پیش از طلوع آفتاب ( در لایه های عمقی ، محل بیشترین فعل و انفعالات شیمیایی ) اندازه گیری می شود .
با کاهش قلیائیت آب ، نوسان pH در آب استخر تشدید می گردد ( به دلیل کاهش و یا فقدان عامل بافری ) .این شرایط در آب های دارای سختی کلِّ پائین( کمتر از 25 میلیگرم بر لیتر CaCO3) نیز شایع می باشد .
مناسب ترین محدوده pH در خصوص میگوهای پرورشی ، بین 7.5 تا 8.5 توصیه شده است .
از جمله مشکلات ناشی از کاهش pH می توان به تخریب ساختار آبشش و در نتیجه ، بروز مشکلات تنفسی و تنظیم یونی اشاره نمود . افزایش pH نیز علاوه بر ایجاد مشکلات ساختاری در آبشش ، موجب افزایش آمونیاک در همولنف میگو و افزایش سمیّت آمونیاکی در محیط می شود .
در مواردی که pH آب استخر افت می نماید ، تأمین آب با شوری مناسب و افزایش یون کلسیم به آب ، تا حدّی ، از بروز مشکلات آبششی پیشگیری می نماید . در pH بالا نیز ، تعویض آب ، تنظیم شفافیت استخر ، استفاده از ملاس تخمیر شده و سبوس ، کاهش میزان غذا و هوادهی توصیه شده است .