آبزیستان ABZISTAN

 از اصول محوری محیط زیست صنعتی توجه به این مهم است که سیستم های اجتماعی و تکنولوژیکی در داخل زیست کره محدود بوده و در خارج از آن نیز  وجود ندارد. اکولوژی صنعتی به این معناست که سیستم های صنعتی می توانند بهبود یابند و تاثیرات منفی آنها بر محیط زیست طبیعی به حداقل برسد. البته دستیابی به یک اکوسیستم صنعتی ایده‌آل شاید هرگز در عمل ممکن نباشد، ولی اگر کشورهای در حال توسعه بخواهند بدون صدمه زدن به محیط زیست، سطح زندگی خود را حفظ کنند و خواهان ارتقای سطح زندگی مردم باشند، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در این کشورها باید عادت‌های تولیدی و مصرفی‌شان را دگرگون سازند. اکولوژی صنعتی به عنوان رویکردی نوین در حفاظت از محیط زیست و حفظ منابع، می تواند نقش موثری در این زمینه ایفا کند.

اکولوژی صنعتی چیست؟
اکولوژی صنعتی (Industrial Ecology)، جریان مواد و انرژی با در نظر گرفتن بهینه سازی استفاده از آنها در سیستم های اجتماعی و اقتصادی است. اکولوژی صنعتی رشته ای با گرایش های گوناگون و دانشی بسیار نوپا محسوب می شود. در این دانش از علوم مختلفی چون فنی و مهندسی، اقتصاد، جامعه شناسی، سم شناسی و علوم طبیعی نیز استفاده می شود. از جمله اهداف بوم شناسی صنعتی، تاکید بر توسعه پایدار سیستم های صنعتی بوده به نحوی که با تلاش جهت کاهش اثرات نامطلوب فرایندها و محصول بر محیط زیست و کاهش مصرف منابع بر یکپارچه سازی فعالیت های صنعتی و سیستم های بوم شناختی تاکید می نماید.
تاریخچه:
اکولوژی صنعتی برای نخستین بار در سال 1989 در مقاله ای که توسط رابرت فراچ و نیکلاس گالاپولوس نوشته شده بود، مطرح شد. بحث مهم در این مقاله این بود که چرا سیستم صنعتی جهان مانند اکوسیستم عمل نمی کند؟ و چرا مواد خروجی یک صنعت نمی تواند به عنوان مواد ورودی صنعتی دیگر مورد استفاده قرار بگیرند و در نتیجه باعث کاهش آلودگی محیط، کاهش استفاده از مواد اولیه و برطرف کردن مشکلات ناشی از دفع ضایعات شود؟

هدف اکولوژی صنعتی:

اکولوژی صنعتی به دنبال تعیین جریان صحیح استفاده از مواد و فرآیندهای صنعتی در جامعه مدرن امروز است. کارشناسان اکولوژی صنعتی، اثرات فعالیت های صنعتی بر روی محیط زیست را بررسی می کند  که شامل استفاده از منابع طبیعی، مشکلات دفع زباله یا فاضلاب های صنعتی و ... است. مثلاً یک قطعه فولاد می‌تواند یک سال به صورت یک قوطی یا بشکه درآید، سال بعد در یک خودرو یا ماشین استفاده شود و 10 یا 15 سال آینده به عنوان تیرآهن در یک ساختمان به کار رود.
در یک پارک صنعتی در شهر کالنبرگ دانمارک یک نیروگاه بزرگ، یک پالایشگاه نفت، یک کارخانه داروسازی، یک کارخانه گچ، یک کارخانه تولید کننده آنزیم و یک شرکت زباله همگی از محصولات فرعی و ضایعات یکدیگر و انرژی گرمایی حاصل از زباله ها استفاده می کنند.

اکولوژی صنعتی دارای چندین نوع می باشد:

نوع 1) در این نوع مسیر خطی  بوده  ممکن است به محیط لطمه وارد شود، چون فقط ورودی و خروجی داریم.

نوع 2) درنوع دوم، سیستم شبه حلقوی شده و بصورت فرایندی انجام می پذیرد.

نوع 3) در این نوع، سیستم کاملا حلقوی بوده و به محیط هیچگونه لطمه ای وارد نشده یعنی هیچگونه پسماندی به محیط وارد نمی شود.

فرایندهای تولید در یک اکوسیستم صنعتی، به سادگی مقدار مواد در چرخش را از شکلی به شکلی دیگر تبدیل می کند. البته این بازیابی هم کماکان مستلزم صرف انرژی و تولید ضایعات و فرآورده‌های جنبی مضر است، ولی در سطحی بسیار پایین‌تر از سطح امروزی.
اکولوژی صنعتی، تغییر روند صنعت از سیستم های خطی است که در آن منابع به یک سیستم حلقه بسته وارد شده که در آن زباله می تواند به ورودی برای فرایندهای جدید تبدیل شود و در حفاظت از محیط زیست نقش موثری ایفا می کند.
در نهایت اکولوژی صنعتی عبارت است از:
• بررسی جریان مواد و انرژی در فعالیت های صنعتی ،
• مطالعه اثرات این جریان بر محیط زیست ،
• مطالعه اثرات عوامل اقتصادی، سیاسی، قانونی و اجتماعی استفاده از منابع  و استفاده حداکثری از مواد و انرژی و کاهش ورود آلاینده ها به محیط زیست.
در حقیقت در سیستم های مبتنی بر اکولوژی صنعتی، ضایعات یک واحد، مورد استفاده واحد دیگر قرار می گیرد و به عنوان مواد و انرژی آن واحد به کار گرفته می شود. در این حالت از یک سو بر میزان درآمد واحد اول افزوده شده و از منابع طبیعت کمتر استفاده می شود و از سوی دیگر، به دلیل عدم ورود آلودگی ها به محیط، از هزینه های اجتماعی که قبلاً به جامعه تحمیل می شد جلوگیری می شود.