مبانی BMP در پرورش ماهی در قفس های دریائی (قسمت پنجم)
مبانی BMP در پرورش ماهی در قفس های دریائی (قسمت پنجم)
منبع: Best Management Practices for Marine Cage Culture Operations in the U.S. Caribbean
ترجمه: علی قوام پور
طی چهار دهه گذشته، آبزی پروری دریایی در سراسر جهان به سرعت رشد کرده است، چرا که نهادهای دولتی و خصوصی در کشورهای مختلف به دنبال راهکارهایی به منظور تولید غذاهای دریایی بیشتر برای مصارف محلی و بازارهای صادراتی بوده اند. افزایش تولید جهانی آبزیان حاصل از آبزی پروری در این مدت بسیار چشمگیر بوده و از کمتر از 5 میلیون تن در اواسط دهه 1970 به 60 میلیون تن در سال 2010 رسیده است. امروزه، محصولات آبزی پروری تقریباً نیمی از کل غذاهای دریایی مأکول را تشکیل می دهد. انتظار می رود صنعت جهانی آبزی پروری به گسترش خود ادامه دهد لذا هدف از تهیه این سند ارائه دستورالعملی برای ذینفعان متعهد به آبزی پروری دریایی پایدار، به منظور حفاظت از محیط زیست دریاها و اقیانوس ها بوده است.
در حالی که تقاضا برای غذاهای دریایی همچنان در حال افزایش است، در سال های اخیر، نرخ تولید آبزیان از محل برداشت از ذخایر دریائی، میزان ثابتی داشته است. از آنجا که بیشتر ذخایر دریائی آبزیان به طور کامل یا بیش از حد مورد بهره برداری قرار گرفته، هر گونه افزایش در عرضه محصولات دریایی لازم است از تولیدات آبزی پروری ناشی گردد.
از طرفی توسعه آبزی پروری در آب شیرین به دلیل رقابت برای زمین و آب قابل بهره برداری توسط فعالیت های کشاورزی و سایر مصارف دارای محدودیت می باشد.
با عنایت به توسعه فناوری‌ها و تجهیزاتی که در برابر محیط خشن و نامطلوب اقیانوسی تاب آوری بالایی دارند، گرایش فزاینده‌ای نسبت به آبزی پروری دریایی در مناطق ساحلی و فراساحلی ایجاد شده است.
شیوه های سنتی و به روز شده آبزی پروری دریایی، اهمیت مکان یابی و مدیریت مناسب را برای جلوگیری از اثرات منفی بر محیط زیست دریایی و در عین حال حصول اطمینان از شرایط بهینه رشد به خوبی نشان داده است. با توجه به اینکه در تلاش های ابتدایی در توسعه آبزی پروری دریایی، توجه لازم نسبت به تأثیرات منفی بالقوه نشان داده نشد، این فعالیت ها منجر به اثرات زیست‌محیطی، همچون تخریب زیستگاه‌های دریایی، معرفی گونه‌های غیربومی، یوتروفیکاسیون و شیوع بیماری گردید.
در برخی از نقاط جهان، نگرانی‌ها در مورد شیوه‌های آبزی پروری دریایی، به واسطه عواملی همچون مکان‌یابی نامناسب یا پروتکل‌های مدیریتی نامطلوب که برای محیط‌های دریایی خطرآفرین می باشند، همچنان وجود دارد. مدیران و جوامع مستقر در مناطق ساحلی می بایست مخاطرات مرتبط با آبزی پروری دریایی را با مزایای آن از جمله ایجاد اشتغال، کاهش نیاز به واردات غذاهای دریایی و افزایش امنیت غذایی متعادل نمایند.
