آبزیستان ABZISTAN

ترجمه: علی قوام پور

2-1: رویکرد اکوسیستمی به آبزی پروری

رویکرد اکوسیستمی به آبزی پروری (EAA) توسط فائو در سال 2008 ابداع و با جزئیات بیشتر در سال 2010 ارائه گردید. این رویکرد به طور کلی مناسب ترین چارچوب برای مدیریت یکپارچه آبزی پروری در نظر گرفته می شود و به عنوان "راهبردی در جهت ادغام فعالیت در اکوسیستم گسترده تر، به گونه ای که توسعه پایدار، برابری، و انعطاف پذیری سیستم های اجتماعی-اکولوژیکی به هم پیوسته را ممکن سازد " تعریف شده است.

EAA بر اساس سه اصل توسعه یافته است که بر اساس آن هرگونه فعالیت آبزی پروری می بایست :

الف: با محیط زیست هماهنگ باشد.

ب: برای ساکنین محلی سودمند باشد

ج: کاربری های مختلف از منابع مورد استفاده را شناسایی و بکارگیری این منابع را برای تمامی استفاده کنندگان تسهیل سازد.

از زمان ارائه ایده EAA بیش از یک دهه پیش، آگاهی از رویکردهای جامع و مشارکتی که در این رویکرد مشخص شده افزایش یافته است (برای مثال، عناصر اصلی را می توان در رویکردهای توسعه آب محور- Blue Growth-  و اقتصاد آب محور –Blue Economy-  مشاهده نمود). با این حال، اجرای عملی EAA نسبتاً به کندی انجام گرفته است.

در تلاش برای تسهیل اجرای EAA، فائو دستورالعمل های جامعی را در مورد چارچوب EAA در سال 2017 تحت عنوان "کتابچه راهنما برای منطقه بندی، مکان یابی و مدیریت حوزه های آبزی پروری تحت رویکرد اکوسیستمی" منتشر نمود.

این کتابچه راهنما راهنمایی گام به گام، بسیار عالی و دقیق برای EAA ارائه داده است، با این حال به دلیل طولانی بودن و پرداختن به برخی جزئیات، مفاهیم آن برای بسیاری دور از ذهن و پیچیده به نظر می رسد.

در اینجا ما چارچوب جامع EAA را برای شناسایی BMPهایی که در خصوص چالش‌های سیستمی در مقیاس وسیع آبزی پروری اساسی به نظر می رسند استخراج نموده ایم:

پهنه بندی و برنامه ریزی مکانی: فرآیندی که از طریق آن هدف گذاری بخش‌ دولتی و خصوصی بر توزیع مکانی افراد و فعالیت‌ها در مقیاس‌ جغرافیایی متفاوت تأثیر گذار خواهد بود.

تعیین ظرفیت تحمل منابع آبی: تعیین میزان استفاده تمامی کاربران از منابع مشترک به نحوی که تداوم این استفاده اشتراکی در دراز مدت  بدون آسیب به اکوسیستم و یا ارائه خدمات اکوسیستمی ممکن باشد.

حوزه های تحت مدیریت آبزی پروری: منابع آبی یا بخش‌هایی از این منابع، که در آنها شیوه‌های مدیریتی مشخص توسط همه کاربران در صنعت آبزی پروری هماهنگ می شود تا از این طریق اثرات و خطرات تجمعی به میزان حداقل برسد.