آیا خورشید عامل خودکشی نهنگ هاست ؟
ناسا درحال بررسی یکی از قدیمیترین معماهای طبیعت است: چرا والها یا دلفینهای کاملا سالم به ناگهان قدرت مسیریابی خود را از دست داده و در ساحل دریاها به گل مینشینند و جانشان را از دست میدهند؟
به گفته آنتی پولکینن از مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا، نظریههای مختلفی درباره به گل نشستن این جانداران وجود دارد که یکی از مهمترین آنها مختل شدن امواج مغناطیسی است که دریافت میکنند زیرا این جانداران برای مسیریابی از میدان مغناطیسی استفاده میکنند.
دانشمندان برای سالها به دنبال توضیح این رویداد ناراحتکننده بودند و مداخله تجهیزات مدرن از جمله سیستمهای سونار با فرکانس پایین که مورد استفاده نیروی دریایی ارتش آمریکا قرار دارد را عامل آن میدانستند. اما اگرچه این تجهیزات میتوانند باعث گیجی والها یا دلفینها شوند، اما به تنهایی قادر به آن نیستند که این جانداران را در سواحل دریاها به دام بیاندازند.
از این رو محققان به جستجوی پدیدهای پرداختند که تاثیر همگانیتر و وسیعتری نسبت به فعالیتهای انسانی داشته باشد و در نهایت به فعالیتهای خورشیدی و اثر آن بر میدان مغناطیسی زمین رسیدند.
مطالعات پیشین بر تاثیر گرانش ماه روی مختل شدن سیستم مکانیابی این ماهیها متمرکز شده بودند، اما تاکنون کسی موفق به یافتن ارتباط میان کشش گرانشی ماه و این رویدادها که سالانه تکرار میشوند، نشدهاست. از این رو اکنون محققان قصد دارند توفانهای خورشیدی را به عنوان مقصر اصلی به گل نشستن نهنگها و دلفینها مورد بررسی قرار دهند.
توفانهای خورشیدی به واسطه فوران تشعشعات خورشیدی به سوی لایه مگنتوسفر اتمسفر زمین ایجاد میشوند، و میتوانند منجر به از کار افتادن ماهوارهها، قطع برق و مختل شدن سیستم جی پی اس شوند. این ذرات باردار به اندازهای قدرتمند هستند که میتوانند به راحتی به درون بدنه یک فضاپیماها نفوذ کنند و اولین دفاع زمین در برابر این ذرات، لایه حفاظتی مغناطیسی سیاره است که گاه این لایه نیز در برابر قدرت این ذرات کم میآورد.
به همین دلیل است که دانشمندان اکنون قصد دارند این توفانها را به عنوان مقصر اصلی مرگ گروهی والها درنظر گرفته و از این دیدگاه روی آنها مطالعه کنند.
به گل نشستن گروهی والها و دلفینها تقریبا هرسال تکرار میشود: در سال 2015 نزدیک به 337 وال مرده در سواحل پاتاگونیا در جنوب شیلی کشف شدند و این پدیده به بزرگترین درگلماندگی والها در تاریخ تبدیل شد. در سال 2009 نزدیک به 55 نهنگ قاتل در ساحل آفریقای جنوبی به دام افتادند و در سال 2016 نیز نزدیک به 80 وال در خلیج بنگال در سواحل هند در ساحل گیر کردند.