چند سال قبل کارشناسان سازمان شیلات ، بازدیدی با موضوع تولید میگوی SPF از کشور تایلند داشتند. طی این بازدید، کارگاه های آموزشی و ارائه های متنوعی در این خصوص تهیه شده که در این مطلب و در لینک ذیل، بخش نخست فایل صوتی، مربوط به یکی از کارگاه آموزشی با موضوع یاد شده به حضور علاقمندان و بازدید کنندگان وبلاگ تقدیم گردیده است.
هر دو عارضه فشار خون بالا و افزایش میزان کلسترول خون، با بروز بیماری های قلبی در ارتباط مستقیم می باشند. با توجه به اینکه مصرف اسپیرولینا قادربه کاهش هر دو این عوارض شناخته شده، آیا می توان با مصرف این جلبک، از بیماری های قلبی نیز پیشگیری نمود؟
مطالعه ای که در سال 2013 انجام گرفته، ثابت می کند، مصرف جلبک سبز-آبی اسپیرولینا، نقش مهمی در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی عروقی ایفا می نماید و این موضوع شاید ناشی از اثرات ضد التهاب، کاهش کلسترول خون و تأثیر مواد آنتی اکسیدان موجود در این جلبک باشد.
در این مطلب لینک دسترسی به پادکستی رو قرار داده ام که چندسال پیش برای آشناشدن هرچه بیشتر عزیزان شاغل در صنعت آبزی پروری با سشی دیسک آماده و ارائه نمودم. امیدوارم مورد استفاده قرار بگیره.
بخشی از مقاله حفظ تعادل در اکوسیستم استخرهای پرورش میگو (مجله Aquaculture Asia pacific، شماره ژانویه /فوریه 2017 ، ترجمه علی قوام پور(
پرورش دهندگان تایوانی که میگو را در سیستم متراکم پرورش می دهند، اصطلاحی با این مضمون دارند که میگو را تنها تا 80 درصد نیازش غذادهی کنید. این روش برای اکوسیستم استخرهای متراکم میگو، بسیار هوشمندانه است چرا که این اکوسیستم در چنین سامانه هایی بسیار شکننده و آسیب پذیر می باشد. غذادهی بیش از حد ( هرچند ناچیز) در چنین مزارعی، سیستم پرورش را به سمت پرغذایی( یوتروفی) سوق خواهد داد.
در بسیاری از مزارع مالزی، اندونزی و تایلند قطع غذادهی در ساعات خاصی از شبانه روز، نتایج بسیار مثبتی در پی داشته است. در اغلب این مزارع، غذادهی، از غروب آفتاب به بعد قطع می شود.بر خلاف چرخه بیوریتم طبیعی میگو، در ساعات شب که میزان اکسیژن محلول آب به دلیل عدم وجود فتوسنتز افت می نماید، غذادهی انجام نمی شود.در عوض در طول روز در سیستم های متراکم، در حدود 4 تا 5 وعده به میگوها غذا داده می شود. از حدود روز 60 پرورش به بعد ، بسته به کیفیت آب استخر، در هر هفته، 2 تا 3 بار غذادهی قطع می شود. به این ترتیب به میکروارگانیسم های استخر اجازه داده می شود تا مواد مغذی اضافی را از محیط استخر حذف نمایند.
تمامی پرورش دهندگان میگو نسبت به اهمیت قطع متناوب وعده ها یا حتی قطع کامل غذای روزانه در مواردی که کیفیت آب یا سلامت میگو در معرض خطر قرار گیرد آگاه می باشند .
کاهش فشار خون
مصرف اسپیرولینا علاوه بر کاهش کلسترول که در بخش قبل نیز ذکر شد بر اساس شواهد موجب کنترل فشار خون نیز می گردد. نتایج تحقیقی که در سال 2016 انجام گرفت، نشان داد ، مصرف منظم خوراکی اسپیرولینا به مدت 3 ماه می تواند سبب کاهش فشار خون افراد دارای اضافه وزن و فشار خون بالا گردد.
غالباً ارتباط دادن مطالب تئوری با عملی، هرگاه با مصادیق همراه نباشد، بسیار مشکل و عمدتاً فرّار خواهد بود. در خصوص ارتباط افزایش تراکم ذخیره سازی با غذادهی و به تبع آن، افزایش آمونیاک( به عنوان متابولیت مضر) تاکنون در متون علمی، کارگاه های آموزشی و ... به کرّات سخن گفته شده است . با این حال از یک سو، اهمیت موضوع و از سوی دیگر قلّت مصادیق و مثال های محاسباتی در خلال این مباحث، شاید ضرورت پرداخته شدن به چنین مطلبی را مؤکّدتر می سازد.
در این زمینه، مطلب حاضر را به ترجمه بخشی از کتاب معروف توماس لاوسون با عنوان "مبانی مهندسی آبزی پروری" اختصاص داده ام و امیدوارم مورد استفاده بازدید کنندگان عزیز واقع گردد :
... میزان آمونیاک مترشحه توسط ماهی از طریق فرمول ارائه شده توسط Boyd و Tucker و با محاسبه پروتئین خالص مصرفی( مقدار پروتئین افزوده شده به بیوماس ماهی به ازاء پروتئین موجود در غذا) قابل تخمین است :
در این فرمول، TAN به عنوان مقدار کل نیتروژن آمونیاکی( با واحد گرم به ازاء هر کیلو گرم غذا) و NPU به عنوان پروتئین خالص مصرفی در نظر گرفته شده است.
در همین ابتدا لازم است (با عنایت به تعریف ارائه شده برای NPU در پاراگراف بالا ) به این نکته توجه شود که هرچه NPU کمتر( و در واقع میزان جذب پروتئین از خوراک مصرفی، نامطلوب تر)، ضریب فرمول افزایش یافته و در نتیجه میزان نیتروژن آمونیاکی( TAN) بالاتر خواهد بود.
در مثالی که در کتاب یاد شده برای محاسبه نیتروژن آمونیاکی تام ( TAN) ارائه گردیده، مقدار پروتئین خوراک، 25 درصد در نظرگرفته شده است که بالطّبع، در خصوص میگو، این مقدار، بالاتر می باشد و این نیز بر مقدار نیتروژن آمونیاکی تولید شده در مزارع پرورش میگو خواهد افزود.
با هم به محاسبه TAN خوراکی با 25 درصد پروتئین و NPU معادل 0.4 ( بر اساس مقدار توصیه شده توسط ویلسون در سال 1976) می پردازیم:
حال اگر با توجه به فرمول فوق،میزان نیتروژن آمونیاکی در غذای میگو با پروتئین 40 درصد و NPU پائین تر( بر اساس هضم پذیری کمتر) در حدود 0.3 در نظر گرفته شود، حاصل فرمول به شکل ذیل خواهد گردید:
به این ترتیب، در زمینه خوراک میگو با هضم پذیری نسبی پائین و پروتئین بالا( در حدود 40 درصد)، تقریباً 1.8 برابر نیتروژن آمونیاکی بیشتر تولید خواهد شد.
این مثال، نشان دهنده رابطه مستقیم بین آمونیاک وارد شده به استخر با میزان غذادهی است چرا که هرگاه مقدار غذای وارد شده به استخر بیشتر شود، مقدار TAN محیط استخر نیز افزایش می یابد و بدیهی است، یکی از عوامل افزایش مقدار غذادهی، تراکم ذخیره سازی بالاست.
لینک ذیل مربوط به تصاویر مراحل احداث توالت میگو است که دوست عزیزم جناب آقای مهندس موسی زاده از تایلند ارسال نموده است. با توجه به استقبالی که از دیدگاه احداث چنین سازه ای در مزارع پرورش میگو در سطح جهان شده ، امیدوارم این فایل مورد توجه علاقمندان به سیستم های نوین آبزی پروری واقع گردد .
آمونیاک یکی از اشکال مهم منابع نیتروژن در سیستم‌های زنده بوده که خود نیز برای سنتز اسیدهای آمینه‌هایی که در ساختار پروتئین‌ها نقش دارند کاربرد دارد. آمونیاک محصول متابولیکی حاصل از فرایند تجزیه آمینواسیدها بوده که نقش مهمی را در فیزیولوژی جانوران به صورت طبیعی و غیرطبیعی ایفا می‌نماید که از آن جمله می‌توان به موازنه اسیدها و بازها اشاره نمود. همچنین آمونیاک می‌تواند طی تجزیه مواد آلی جامد همانند غذای اضافی و مواد دفعی، ایجاد و در آب انباشته گردد. در مزارع پرورش میگو آمونیاک نتیجه مواد دفعی و زائد حاصل از پرورش میگو است. ایجاد ترکیبات نیتروژنی سمٌی چون آمونیاک و نیتریت که ناشی از تجزیه پلیت غذایی و مواد دفعی موجودات آبزی بوده، می‌تواند منجر به کاهش میزان باروری و همچنین فروپاشی کامل سیستم آبزی‌پروری گردد. برخلاف پستانداران که قادرند ضایعات نیتروژنی را به شکل‌های دیگر همچون اوره تبدیل نمایند، ماهیان و سخت‌پوستان آن را به صورت آمونیاک در آب دفع می‌کنند. این ممکن است بدین خاطر باشد که در شرایط طبیعی، آمونیاک بلافاصله در آب‌های پیرامونی تا زیر سطح مجاز خود رقیق می‌گردد. همچنین ماهیان و سخت‌پوستان فاقد توانایی لازم برای تبدیل آمونیاک به ترکیبات با میزان سمٌیت پایین می‌باشند. از اینرو، آبزیان به طور ویژه‌ای در معرض اثرات سمًی غلظت های بالای آمونیاک قرار دارند. شکل غیر یونیزه آمونیاک، به دلیل توانانی جذب آن از طریق برانش‌ها، برای آبزیان بسیار سمٌی می‌باشد.
متن فوق بخشی از مقدمه مقاله "آمونیاک در استخرهای پرورش میگو" نوشته جناب آقای دکتر روحانی ومنتشر شده در مجله میگو و سخت پوستان است. علاقمندان به دریافت متن کامل این مقاله می توانند به لینک ذیل مراجعه نمایند:
